Cumartesi, Haziran 03, 2023

TÜRKÇE - ARNAVUTÇA

ARNAVUTÇA  ALFABESİ–ALFABETİİ GJUHËS SHQİTİM

Manastırın Obenik köyünden doğmuş olan babam Rüştü Özomay’ın anısına. 

Arnavut Alfabesinde: 36 harf vardır. 

Arnavut Alfabesi Latin Alfabesinden uyarlanmış ve 36 harften oluşur. 

7 Harfi ünlü ve 29 harfi ise ünsüzdür. 

Arnavutça Alfabesi içersinde 7 harfi birleşik harflerdir. 

Arnavutçanın Avrupa dillerinden farkı yumuşak ve seslendirilmeyen harf yoktur.

Arnavutça yazıldığı gibi okunur.    

ARNAVUT ALFABESİNDE 36 HARF VARDIR.                          

7-Sesli ünlü harfler / ZANORET JANË/a, e, ë, i, o, u, y.

29-Sessiz ünsüz harfler / BASHKËTİNGËLLORE JA NË / b, c, ç, d, dh, f, g, gj, h, j, k, ı, ıı, m, n, nj, p, q, r, rr, s, sh, t, th, v, x, xh, z, zh.

Ünsüz harfler iki grup ayrılıyor / BASHKËTİNGËL LORE NDAHEN NË DY GRUPE.

Basit / TË THJESHTA: b, c, ç, d, f, g, h, j, ı, m, n, p, q, r, s, t, v, x, z.

Karma / TË PËRBËRA; dh, gj, ıı, nj, rr, sh, th, xh, zh.

A, a, / A, a.

B, b, / B, b.

C, c, / Xh, xh.

Ç, ç, / Ç, ç.

D, d, / D, d.

E, e, / E, e.                          

F, f, / F, f.

G, g, / G, g,

Ğ, ğ, / G, g.

H, h, / H, h.  

İ, ı, / Ë, ë.

İ, ı, / İ, ı.

J, j, / Zh, zh.

K, k, / K, k.

L, I, / L, I edhe II, LI.

M, m, / M, m.

N, n, / N, n.

O, o, / O, o.

Ö, ö, / Ë, ë, e forte.

P, p, / P, p.

R, r, / R, r.

S, s, / S, s.

Ş, ş, / Sh, sh.

T, t, / T, t.

U, u, / U, u.

V, v, / V, v.

Y, y, / J, j.

Z, z, / Z, z.

Dh, dh,/Dili üst kesici dişlere dokundurarak söylenen D d.

LI, II,/Kalın söylenen L, I.

Nj, nj,/Dili damağa dokundurarak söylenen Nn.Th, th,/Dili üst kesici dişlere dokundurarak söylenen Tt. 

HARFLERİN TÜRKÇE OKUNUŞU ONLARIN GEÇTİĞİ BİR KAÇ KELİME

A, a, / A, a,

B, b, / B, b,

C, c: Cili. / Yumuşak ts okunur: Tsili (kim)

Ç, ç, / Ç, ç,

D, d, / D, d,

Dh, dh, / Dh, dh,

E, e, / E, e,

Ë, ë, : Tërë. / İ, ı: tırı (Hepsi; bütün)

F, f, / F, f,

G, g, / G, g,

G, gj: Gjemb./ Yumuşak C okunur: Ciemb (diken)

H, h, / H, h.

I, i, / İ,  i.

J, j: Janar. / Y, y: Yanar (Ocak ayı)

K, k, / K, k.

L, I: Lira. / İnce L okunur: Lira.

LI, II: Liampa. / Kalın L okunur: Lamba.

M, m, / M,  m.

N, n, / N, n.

Nj, nj: Njeri. / Ny. ny: Nyeri (İnsan)

O, o, / O, o.

P, p, / P, p.

Q, q: Qen, Qemer. / Yumuşak C veya Sert K okunur: Çien, Kemer.

R, r, / R, t.

Rr, rr: Rruga. / Sert R okunur: Rruga (Cadde)

S, s, / S,  s.

Sh, sh, / Ş, ş.

T, t, / T, t.

Th, th: Thika./ Yumuşak T okunur: Tika (bıçak)

U, u, / U, u.

V, v, / V, v.

X, x: Guximtar. / Sert Ts: Gutsimtar.

Xh, xh, / C, c.

Y, y, / Ü, ü,

Z, z, / Z, z.

Zh, zh. / J, j.

ARNAVUT ALFABESİ–TÜRKÇE OKUNUŞU?

A / A (a)

B / Bë  (bı)

C / Cë  (tsı)

Ç / Çë  (çı)

D / Dë  dı)

Dh / Dhë  (dı)

E  / E  (ı)

E / Ë  (ı)

F / Fë  (fı)

Gg / Gë  (gı)

Gj / Gjë  (cjı)

H / Hë (hı)

İ / İ  (i)

J / Jë  (yı)

K / Kë  (kı)

L/ Lë  (lı)

II / Gjë  (kalın) lı)

M / Më / (mı)

N/ Në  (nı)

Nj / Një  (nyı)

O / O  (o)

P/ Pë  (pı)    

Q / Që  (tçı)

R/ Rë  (rı)

Rr / Rrë  (kalın) 

Ss / Së  (sı)      

Sh / Shë  (şı)

T / Të  (tı) sessiz)

Th / Thë  (tı)

U / U  (u)

V / Vë  (vı)

X / Xë  (dzı) 

Xh, / Xhë  (cı)

Y  / Y (ü)

Z / Zë (zı)

Zh, / Zhë  ( jı)

ARNAVUT ALFABESİNDE OLUP TÜRKÇEDE OLMAYAN HARFLER

Transkripsiyon çeviri yazı

C / Ts

Dh / Dı

Gj / D

Nj / J

R / R

Th / É

X / Dz

İşaretler / SHENJAT E PIKËSIMIT.

(.)  Nokta / PİKË.

(,)  Virgül / PRESJE.

(;)  Noktalı virgül / PİKËPRESJE.

(:)  İki nokta / DY PİKA.

(..) Sıra noktalar / VARG PİKASH.

(!)  Ünlem işareti / PİKËÇUDİTJE.

(?)  Soru işareti / PİKËPYETJE.

(-) Çizgi (kısa, uzun) işareti / VİZË (E SHKUR TË, GJATË)

(“)  Tırnak / THONJËZA.

( )  Ayraç / KLLAPA KATTORE.

KONUŞMALAR–BISEDIMET. 

Genel konular / TEMAT E PËRGJİHSH ME. 

Sık kullanılan bazı ifadeler / DİSA SHPREHJE QË PË PDOREN SHPESH.

Arnavutça dili / GJUHA SHQİPE

Güzel (m) / İ BUKUR

İyi (m) / İ MİRE

Alfabe / ALFABETİ

Ses / TİNGULLİ

Harf / GËRMË

Tatlı (m) / İ ËMBËL

Ben / UNË

Yıldız / YLL

Orman / PYLL

Göl / LİQEN

Devam etmek / VAZHGOJ

Gözlemek / VËZHGOJ

Oku / LEXO

Yaz / SHKRUAJ

Ben / UNË.  

Sen / Tİ. 

Biz / NE.

Siz / JU.

Ne / KU.  

Nereden, nereli / NGA.  

Ne zaman/ KUR.  

Nasıl / Sİ.  

Kaç, ne kadar / SA.  

Niçin / PSE.  

Evet! / PO!

Hayır! / JO! 

Teşekkür ederim! / FALEMİNDERİT!

Çok teşekkür ederim! / SHUMË FALEMİNDERİT! 

Bir şey değil! / S’KA PËRSE!  

Rica ederim! / JU LUTEM!  

Çok rica ederim! / JU LUTEM SHUMË!  

Affedersiniz! / MË FALNİ!  

Lütfen! / JU LUTEM! 

Peki! / MİRË!  

Bay! / ZOTËR!  

Bayan / ZOTËRİ!  

Bayan (evlenmemiş)! / ZONJUSHE!

Hoş geldiniz! / MİRË SE ERDHËT!

Allahaısmarladık! / MİRË U PAFSHİM!

Hoşça kalın! / MİRË MBETSHİ!  

Elveda! / LAMTUMİRË!   

Güle güle! / MİRË U PAFSHİM!  

Bu nedir? / ÇFARË ËSHTË KJO?   

Nerededir)! / KU ËSHTË!  

Lütfen buraya geliniz! / JU LUTEM EJANİKËTU!

Lütfen oturun! / JU LUTEM ULUNİ!  

Bu doğru mu? / A ËSHTË E DREJTË KJO? 

Hayır, doğru değil! / JO NUK ËSHTË E DREJTË. 

Bu yanlıştır? / KJO ËSHTË GABİM? 

Evet doğrudur? / PO ËSHTË E DREJTË? 

AİLEM – FAMİLJA İME

Büyükbaba / GJYSHİ

Büyükanne / GJYSHJA

O ve o (erkek ve kadın için) / Aİ DHE AJO.

Baba / BABAİ

Anne / NЁNA

O ve o (erkek ve kadın için) / Aİ DHE AJO. 

Erkek çocuk, oğul / İ BİRİ DJALİ.

Kız çocuk / E BİJA VAJZA.

O ve o (erkek ve kadın için) / Aİ DHE AJO.

Erkek kardeş / VЁLLAİ.

Kız kardeş / MOTRA.

O ve o (erkek ve kadın için) / Aİ DHE AJO.

Amca, dayı / XHAXHAİ, DAJA.

Teyze, hala / TEZJA, HALLA.

O ve o (erkek ve kadın için) / Aİ DHE AJO.

Biz bir aileyiz / NE JEMİ NJЁ FAMİLJE.

Aile küçük değil / FNUK ЁSHTЁ E VOGЁL.

Aile büyük / FAMİLJA ЁSHTЁ E MADHE.

Sen buradasın / Tİ JEMİ KËTU.

Biz buradayız / NE JEMİ KËTU.

Benim ailem burada / FAMİLJA İME ËSHTË KËTU.

GÜMRÜKTE – NË DOĞANË

Kaydımı yaptırmak istiyorum /  DUA TE RRËGJİSTROHEM  

Pasaportunuz, lütfen  / Ë PASAPORTËN, JU LUTEM

Değersiz / ËSHTË E PAYLEFSHME

Vize gerekir / DUHET VİZË

Hudutta yapabilirmiyiz? / A MUND TA BËJMË NË KUFİ?

Arnavutluğa geliş amacınız? / QËLLİMİ İ UDHËTİMİT NE SHQİPËRİ?

Oturacağınız süre / SA DO TË QËNDRONİ?

Oturma izin belgesi var mı? / A KËNİ TË QËNDRİMİ?

Evet, bütün belgeler yanımda / PO, TË GJİTHA DOKUMERLAT İ KAM ME VETE

Lütfen hepsini verin / M’İ JEPNİ TË GJİHA JU LUTEM

İşte hepsi burada / JA, TË GJİTHA JANË KËTU

Bu valizi açınız / HAPENİ KËTË VALİXHE

Pasaportumu İstanbul’dan aldım/PASAPORTËN E MORA PREJ STAMBOLLİ.

Bagaj kontrolü trende yapılacak mı?/A DO TË BËHET KO NT ROLLİMİ İ BAGAZHİT NË TREN?

Gümrüğe tabi hiç bir şeyim yok / S’KAM ASGJË PËR NË DO GANË.

Bavulunuzu açayım mı? / A TA HAP BAULLEN TUAJ?

Sadece özel eşyalarım var /  KAM VETËM RROBAT E MİA PE R SONALE.

Hepsi kullanılmış eşyadır / TË GJİTHA RROBAT JANË TË PËRDORURA.

Bu bir hediyedir / KJO ËSHTË NJË DHURATË.

Bu ise bir yolculuk hatırasıdır / KY ËSHTË NJË KUJTİM İ UDHËTİMİT.

İşte ehliyetim / URDHËRONİ, KJO ËSHTË PATENTA.

Bunu için gümrük ödeyecek miyim?/A DO TË PAGUAJ DO GA NË PËR KËTË?  

Otomobilin sigorta evrakları burada/LETRAT PËR SİGU RAC JONİN E MAKİNËS JA NË KËTU.

Hiç bilmiyorduk / NUK E DİJA FARE (NUK DİJA ASGJË).

Kanunları bilmiyorum / NUK İ Dİ LİGJET.

Turizm bürosu nerede? / NU ЁSHTЁ ZYRA E TURİZMİT?

TANIŞMA – NJOHJA

Selamlaşma / PËRSHËNDETJA

Günaydın! / MİRËMËNGJESİ! 

İyi günler! / MİRËDİTA! 

Merhaba! / TUNGJATJETA! 

Merhaba, nasılsınız?/ TUNGJATJETA, Sİ JENİ?  

Teşekkür ederim, iyiyim / MİRË, FALEMİN DERİT. 

Ya siz nasılsınız? / PO JU Sİ JENİ? 

Sizleri tanıştırayım / T’JU PREZANTOJ.

Benim adım / MUA MË QUAJNË.

Tanıştığımıza memnun oldum / GËZOHEM QËUN JOHËM.

Ben de memnun oldum / EDHE UNË GJİTHASHTU.

Nereye gidiyorsun / KU PO SHKONİ?

İstasyona gidiyorum/ PO SHKOJ NË STACİON.

Nereye oturuyorsun / KU BANONİ?

İstanbul’da oturuyorum / RRİ NË İSTANBULU.

İstanbul’da ne iş yapıyorsun / Ç’PUNË BËNİ NË İSTABULU.

Özür dilerim kardeşim istasyon beni bekliyor / MË FALNİ NË STACİON MË PRET VËL LAİ.

Allahaısmarladık / MİRË U PAFSHİM.

Güle güle. İyi yolculuklar / UDHË TË MBARË.

Bu kim / KUSH ËSHTË KY?

İyi günler! Adınız ne? / MİRËDİTA! Sİ JU QUAJNË?

Adım… / MË QUAJNË…

Soyadınız ne? / Sİ E KENİ MBİMRİN?

Nereden geliyorsunuz? / NGA VİNİ.

Türkiye’den geliyorum? / VİJ NGA TURQİA.

Yolculuğunuz nasıl geçti / Sİ JU KALOİ UDHËTİMİ?

Ne var ne yok / Ç’TË REJA KEMİ?

İyilik, sağlık / SHËNDET E MİRËSİ.

Treni bekliyorum / PO PRES TRENİN.

Nereye gidiyorsun / KU PO SHKON.

Eve gidiyorum / SHTËPİ. PO SHKOJ NË SHTËPİ.

Siz nerede oturuyorsunuz / KU RRİNİ JU?

Burada oturuyorum / RRİ KËTU.

 

KARŞILAŞMA – PRITJA

Hoş geldin! / MİRË SE ERDHE!

Hoş geldin! / MİRË SE JU GJEJ!

Nasılsın, iyi misin? / Sİ JE? AJE MİRË?

Nasılsınız? / NATËN E MİRË! 

Teşekkür ederim, iyiyim siz nasılsınız / MİRË FALEMİNDE RİT, PO JU Sİ JENİ?

Bizde iyiyiz / EDHE NE MİRË JEMİ

Eşyan tamam mı? / A İ KENİ NË RREGULL PLAÇKAT?

Şimdi tamam / TANİ İ KAM NË RREGULL.

Öyleyse gidelim / SHKOJMË PRA.

Gidelim / SHKOJMË.

Burada bir taksi var mı? / A KA NË TAKSİ KËTU?

Nereye gidiyorsunuz? / KU DO SHKONİ?

Annen, baban nasıllar? / Sİ JANË NËNA DHE BABAİ?

ZİYARETTE – NË BANKET

Buyurun efendim, hoş geldiniz / URDHËRONİ ZOTËRİ, NË? MİRË SE  ERDHËT.

Hoş bulduk! / MİRË SE JU GJTËM!

Sizi tanıştırayım / T’JU PREZANTOJ.

Tanıştığımıza memnun oldum / GËZOHEM QË U NJOHËM.

Ben de memnun oldum / EDHE UNË GËZOHEM.

Sizi bay… ile tanıştırabilir miyim? / A MUND T’JU NJOH ME ZOTËRİNË?

Müsaadenizle kendimi size takdim edeyim / MË LEJONİ, T’JU PARAQİTEM.

Memnun oldum / JU FALEMİNDERİT. 

Adınız lütfen? / JU LUTEM, Sİ QUHENİ?  

Adım… dır? / QUHEM?  

Arnavut yoksa Türkmüsünüz / SHQİPTAR APO TURK JENİ

SELAMLAŞMA – PËRSHËNDETJA

Tanışma / NJOHJA.

Günaydın! / MİRËMËNGJESİ! 

İyi günler! / MİRËDİTA! 

Merhaba! / TUNGJATJETA! 

Merhaba, nasılsınız? / TUNGJATJETA, Sİ JENİ?

Teşekkür ederim, iyiyim / MİRË, FALEMİN DERİT. 

Ya siz nasılsınız? / PO JU Sİ JENİ? 

Sizleri tanıştırayım / T’JU PREZANTOJ.

Benim adım / MUA MË QUAJNË.

Nereye gidiyorsun? / KU PO SHKONİ?

İstasyona gidiyorum / PO SHKOJ NË STACİON.

Nereye oturuyorsun? / KU BANONİ?

İstanbul’da oturuyorum / RRİ NË İSTANBULU.

İstanbul’da ne iş yapıyorsun / Ç’PUNË BËNİ NË İSTABULU.

Özür dilerim kardeşim istasyon beni bekliyor / MË FALNİNË STACİON MË PRET VËL LAİ.

Allahaısmarladık / MİRË U PAFSHİM.

Güle güle iyi yolculuklar / UDHË TË MBARË.

Bu kim? / KUSH ËSHTË KY?

İyi günler! Adınız ne? / MİRËDİTA! Sİ JU QUAJNË?

Adım… / MË QUAJNË…

Soyadınız ne? / Sİ E KENİ MBİMRİN?

Nereden geliyorsunuz? / NGA VİNİ.

Türkiye’den geliyorum? / NİJ NGA TURQİA?

Yolculuğunuz nasıl geçti / Sİ JU KALOİ UDHËTİMİ?

Ne var ne yok? / Ç’TË REJA KEMİ?

İyilik, sağlık / SHËNDET E MİRËSİ.

Treni bekliyorum / PO PRES TRENİN.

Nereye gidiyorsun / KU PO SHKON.

Eve gidiyorum / PO SHKOJ NË SHTËPİ.

Siz nerede oturuyorsunuz? / KU RRİNİ JU?

Burada oturuyorum / RRİ KËTU.

İyi akşamlar! / MİRËMBRËMA! 

Nasılsınız? / NATËN E MİRË! 

Nasılsın? / Sİ JENİ? 

Sizi bay…ile tanıştırabilir miyim? / A MUND T’JU NJOH ME ZOTËRİNË? 

Müsaadenizle kendimi size takdim edeyim / MË LEJONİ, T’JU PARAQİTEM. 

Memnun oldum / JU FALEMİNDERİT. 

Adınız lütfen? / JU LUTEM, Sİ QUHENİ?  

Adım… dır? / QUHEM?  

RİCA, İSTEK, ÖZÜR DİLEME – LUTJA KËRKESA SHFAJSİ Mİ

Lütfen, bana verir misiniz? / JU LUTEM, MË JEPNİ?

Bana bir iyilikte bulunuz musunuz? / A MUND TA MË BËNİ NJË TË MİRË?

Müsaade eder misiniz? / A MË LEJONİ?

Ne arzu edersiniz? / ÇFARË DËSHİRONİ?

Nerede olabilir? / KU MUND TZ JETË?

Rica etsem…nin yerini söyler misin? / JU LU TEM, MUND TË MË TREGONİ VENDİN E?

Nasıl istersiniz? / Sİ DËSHİRONİ?

Çok teşekkür ederim / SHUMË FALEMİNDERİT.

Bir şey değil / S’KA PËRSE.

Pardon (affedersiniz özür dilerim) / MË FALNİ.

Sizi kırmak istememiştim / NUK DESHA T’JU FYEJ.

Affınızı rica ederim / MË FALNİ, JU LUTEM.

Üzgünüm, size yardım edemeyeceğim / MË VJEN KEQ, S’MU ND T’JU NDİHMOJ.

Günaydın! / MİRËMËNGJESİ!  

İyi günler! / MİRËDİTA! 

Merhaba! / TUNGJATJETA! 

İyi akşamlar! / MİRËMBRËMA! 

Nasılsınız? / NATËN E MİRË! 

Nasılsın? / Sİ JENİ?

Teşekkür ederim iyiyim siz nasılsınız / MİRË, FALEMİNDE RİT PO JU SİJENİ. 

Ailece nasılsınız? / FAMİLJARİSHT Sİ JENİ?

Teşekkür ederim iyiyiz / FALEMİNDERİTJE Mİ MİRË.

KENDİ HAKKINDA – PËR VETEN

Adım İsmail / UNË QUHEM İSMAİL.

Arnavut’um / (UNË) JAM SHQİPTAR.

İstanbulluyum / (UNË) JAM NGA STANBOLLİ. 

Yaşındayım / UNË JAM VJEÇ.

Ben öğrenciyim / (UNË) JAM STUDENT (NXËNËS)

Bu otelde kalıyorum / QENDROJ NË KËTË OTEL.

Ankara’da oturuyorum / BANOJ NE ANKARA.

Babam işçidir / BABAİ İM ËSHTË PUNËTOR.

İki erkek ve bir kız kardeşim var / KAM DY VËLLEZËR DHE NJË MOTËR.

Yolculuk yapmayı çok severim / KAM SHUMË DËSHİRË TË UDHËTOJ 

İster misiniz? / A DONİ?

Gömlek satın almak istiyorum / DUA TE BLEJ KEMİSHE.

Hiç bir şey istemiyorum / NUK DUA AS.

Türkçe öğrenmek istiyorum / DUA TË MZSOJ TURQİSHT.

Nerede ekmek bulabilirim? / KU MUND TË BLEJ BUKË? 

Bir ekmek istiyorum? / DUA NJË BUKË?

Bu işaret nedir? / ÇFARË KJO SHENJË? 

Size yardım edebilir miyim? / A MUND T’JU NDİHMOJ? 

Bu bina nedir? / ÇFARË ËSHTË KJO NDËRTESË?

Dükkânlar ne zaman açılır? / KUR HAPEN DYQANET? 

Otobüs durağı nerededir? / KU ËSHTË STACİONİ İ AUTO BU SAVE? 

Nerede bekleyebilirim? / KU MUND TË PRES? 

Nerede bir taksi bulabilirim? / KU MUND TA GJEJ NJË TAK Sİ?

En yakın banka nerededir? / KU ËSHTË BANKA MË E AFË RT? 

Otomobilimi nerede park edebilirim? / KU MUND TA PARK OJ MAKİNËN TİME

VEDALAŞMA – NDARJA

Hoşça kalın (Allahaısmarladık) / MİRUPAFS HİM.

Yakında görüşürüz / SHİHEMİ SË SHPEJTİ.

Yarın görüşmek üzere! / MİRUPAFSHİM NESËR!

Sonra görüşürüz / TAKOHEMİ PASTAJ.

İyi şanslar / PACİ FAT TË BARDHË.

Ne zaman görüşeceğiz / KU DO TË SHİHEMİ? 

Yarın görüşebilir miyiz? / A MUND TË SHİHEMİ NESËR?

İyi yolculuklar / UDHEMBARË.

Davetiniz için teşekkürler / JU FALEMİNDERİT PËR FTE SËN.

Dil bilme ile ilgili ifadeler / SHPREHJET LİDHUR ME ZOTËRİMİN E GJUHËS

Arnavutça (Türkçe) biliyor musunuz? / A DİNİ SHQİP TURKİŞT? 

Evet, biliyorum / PO, Dİ. 

Hayır, bilmiyorum / JO, NUK Dİ.  

Diraz arnavutça biliyorum / Dİ PAK SHQİP 

Arnavutça anlıyorum fakat konuşamam / KUPTOJ SHQİP, POR NUK MUND TE FLAS.

Anlıyor musunuz? / A KUPTONİ? 

Beni anlıyor musunuz? / A MË KUPTONİ?

Sizi anlıyorum / JU KUPTOJ

Her şeyi anlıyorum konuşamam / E KUPTOJ KREJT.

Lütfen daha yavaş konuşunuz / JU LUTEM FLİSNİ MËNGA DA LË.

Tekrarlar mısınız, lütfen? / JU LUTEM, A MUND TA PËRSË RİS Nİ?

Yavaş konuşursanız anlayabilirim / PO QE SE FLİSNİ ME N GA DALE, MUND TU KUP TOJ. 

Anlamadım / NUK JU KUPTOVA.

Bu ne demektir / KJO Ç’DO TË THO.

Bu sözcüğün anlamı nedir? / ÇFARË KUPTİM KA KJO FJA LË?

Bu sözcük nasıl telaffuz edilir? / KJO FJALE Sİ SHQİPTO HET? 

Lütfen onu yazınız! / JU LUTEM, SHKRUAJENİ ATË! 

Lütfen yanlışlarımı düzeltiniz! / JU LUTEM, NDREQNİ GA Bİ MET E MİA!

Hiç bir şey anlamadım / NUK KUPTOVA ASGJË. 

Arnavutça öğrenmek istiyorum / DUA TË MËSOJ SHQİP.

Sözcükleri unutuyorum / I HARROJ FJALËT.

Sizi anlıyorum / JU KUPTOJ JUVE. 

Bir yıldır arnavutça öğreniyorum / KA NJË VİT, MËSOJ SH Q İP.

Arnavutçayı iyi konuşuyorsunuz / E FLİSNİ MİRË SHQİP.

Okuduğumu anlayabilirim / MUND TË KUPTOJ ATË ÇKA LEXOJ.

Okulda biraz arnavutça öğrendim / NË SHKOL LË KAM MË SU AR PAK SHQİP. 

Biraz pratiğe ihtiyacım var / KAM NEVOJË PËR PAK PRAK TİKË.

Arnavutçam hakkında ne düşünüyorsunuz / ÇFARË MENDO Nİ PËR SHQİPEN TİME.

Bana ne tavsiye edersiniz? / ÇFARË MUND TË MË KËSHİL LONİ?

Sözcüğün arnavutçası nedir? / Sİ THUHET… NË SHQİP? 

Bilgi edinme, yer sorma / MARRJE İNFORMATE, PYET JE VENDİ.

Müze nerededir? / KU ËSHTË MUZCU? 

Giriş biletleri nerede satılıyor? / KU SHİTEN BİLETAT PËR TË HYRË?

Şehri nasıl buluyorsun? / Sİ JU DUKET QYTETİ? 

Bu istasyonun adı nedir? / Sİ E KA KY STACİON EMRİN?

Nereden geliyorsunuz? / PREJ NGA VİNİ?

Ne istiyorsunuz? / ÇFARË DËSHİRONİ? 

Nereye gidiyorsunuz? / KU SHKONİ?

Burada Türkçe konuşan biri var mı? / A KA NJERİ KËTU QË DİN TURQİSHT?

Beni anlıyor musunuz? / A MË KUPTONİ? 

Hiç bir şey anlamıyorum / NUK KUPTOJ ASGJË

GENEL İFADELER – HPEHJET E PЁRGJİHS H ME

Emin değilim / NUK JAM İ DİGURT.

Bilmiyorum / NUK E Dİ. 

Sanmıyorum / NUK MENDOJ ASHTU.

Bunu demek istemiyorum / NUK DUA TE KЁTЁ.

Bakalım (göreceğiz) / TA SHOHİM.

Benim için fark etmez / PЁR MUA S’KA GJЁ.

Sadece sormak istemiştim / DESHA VETЁM T’U PYES.

Yanlış olacağını sanmıyorum / NUK E MENDOJ QЁ DO TЁ JETЁ.

Olur, böyle şeyler / NDODHİN DHE GJЁRA TЁ TİLLA.

Olabilir / MUND TЁ JETЁ.

Saçma / JEPURA.

Çiç bir anlamı yok / S’KA ASNJЁ KUPTİM.

Çok basit / SHU MЁ E THJESHTЁ.

Şartlara bağlı / VARET NGA KUSHTET.

Bunun hakkında ne düşünüyorsunuz? / ÇFARЁ MENDONİ PЁR KЁTЁ?

Sahi mi? / A ЁSHTЁ E VЁRTETЁ?

İnanılacak gibi değil / ЁSHTЁ E PA BESUESHME.

Fena değil / NUK ЁSHTЁ KEQ.  

Sizinle aynı düşüncedeyim / JAM NЁ TЁ NJЁTEN MENDİM ME JU.

Haklısınız / KENİ TЁ DREJTЁ. 

Asla (hiç bir suretle) / ASNJЁ HERЁ, KURRЁ

KARŞILAŞTIRMALA (KIYASLAMALAR – KRAHASIMET

Aynı / I NJËJTË.

En büyük / MË İ MADH.

En küçük / MË İ VOGËL.

Her ikisi de / QË TË DY.

Ne, ne de / AS, AS EDHE.

Ne daha az, ne daha çok / AS MË PAK, AS MË SHUMË.

Biri / NJËRİ.

Öteki / TJETRİ.

İleri / PËRARA.

İleri git / SHKO PËRARA.

Geri / MBRAPA.

Geriye git / SHKO MBRAPSHT.

Uzak / LARG.

Yakın / AFËR.

Ara / MES.

Hiçbir yerde / ASNJË VEND.

Fark / DALLİM, NDRYSHİM.

Çok / SHUMË.

Az (biraz) / PAK.

Ama / POR.

İç / PJESË E BRENDSHME.

Dış / PJESË E JASHTME.

İçinde / BRENDA.

Dışında / JASHTA.

Alt / PJESA NDËN.

Üst / PJESA MBİ.

Altında / NDËN.

Üstünde / MBİ.

Sağ / ANA E DJATHTË.

Sol / ANA E MAJTË.

Sağda, sağında / NË TË DJATHTË.

Solda, solunda / NË TË MAJTË.

Orta / PJESA NË MİDİS.

Ortasında / NË MİDİS.

Evin ortasında / MİDİS SHTËPİSË.

Ön / PJESA E PARME.

Önünde / PARA.

Evin önünde / PARA SHTËPİSË.

Arka / PJESA E PASME.

Arkasında / PRAPA.

Evin arkasında / PRAPA SHTËPİSË.

Karşı / PËRBALLË, KARSHİ.

Karşısında / QË NDODHET PËRBALLË.

Evin karşısında / PËRBALLË, KARSHİ.

Yukarı / PJESA LART.

Yukarısında / LART.

Evin yukarısında / LART SHTËPİSË; NË PJESËN, LART  SHTË PİSË.

Aşağısı / PJESA POSHTË.

Aşağısında / POSHTË.

Evin aşağısında / POSHTË SHTËPİSË; NË PJESËN E POSH TME TË SHTËPİSË

KONUŞMALAR – BISEDIMET 

Genel konular / TEMAT E PËRGJİHSH ME. 

Sık kullanılan bazı ifadeler / DİSA SHPREHJE QË PË PDOREN SHPESH.

Arnavutça dili / GJUHA SHQİPE

Güzel (m) / İ BUKUR

İyi (m) / İ MİRE

Alfabe / ALFABETİ

Ses / TİNGULLİ

Harf / GËRMË

Tatlı (m) / İ ËMBËL

Ben / UNË

Yıldız / YLL

Orman / PYLL

Göl / LİQEN

Devam etmek / VAZHGOJ

Gözlemek / VËZHGOJ

Oku / LEXO

Yaz / SHKRUAJ

Ben / UNË.  

Sen / Tİ. 

Biz / NE.

Siz / JU.

Ne / KU.  

Nereden, nereli / NGA.  

Ne zaman/ KUR.  

Nasıl / Sİ.  

Kaç, ne kadar / SA.  

Niçin / PSE.  

Evet! / PO!

Hayır! / JO! 

Teşekkür ederim! / FALEMİNDERİT!

Çok teşekkür ederim! / SHUMË FALEMİNDERİT! 

Bir şey değil! / S’KA PËRSE!  

Rica ederim! / JU LUTEM!  

Çok rica ederim! / JU LUTEM SHUMË!  

Affedersiniz! / MË FALNİ!  

Lütfen! / JU LUTEM! 

Peki! / MİRË!  

Bay! / ZOTËR!  

Bayan / ZOTËRİ!  

Bayan (evlenmemiş)! / ZONJUSHE!

Hoş geldiniz! / MİRË SE ERDHËT!

Allahaısmarladık! / MİRË U PAFSHİM!

Hoşça kalın! / MİRË MBETSHİ!  

Elveda! / LAMTUMİRË!   

Güle güle! / MİRË U PAFSHİM!  

Bu nedir? / ÇFARË ËSHTË KJO?   

Nerededir)! / KU ËSHTË!  

Lütfen buraya geliniz! / JU LUTEM EJANİKËTU!

Lütfen oturun! / JU LUTEM ULUNİ!  

Bu doğru mu? / A ËSHTË E DREJTË KJO? 

Hayır, doğru değil! / JO NUK ËSHTË E DREJTË. 

Bu yanlıştır? / KJO ËSHTË GABİM? 

Evet doğrudur? / PO ËSHTË E DREJTË? 

OKULDA (SINIF)  – SHKOLLA

Öğretmen / MËSUES–(erkek).

Öğretmen / MËSUESE–(bayan).

Tahta / TABELË.

Öğrenci / STUDENT.

Dershane / KLASË.

Tebeşir / SHKUMËS.

Silgi / GOMË.

Sınıf defteri / DİTAR.

Küre / GLOB. 

Kitap / LİBËR.

Ünite bölüm / KATEDËR.

Sıra / BANKË.

Defter / FLETORE.

Kurşun kalem / LAPËS.

Askı / VARËSE. 

Duvar / MUR.  

Döşeme / DYSHEME.

Kalemtıraş / NGJYRA UJİ. 

Çanta / ÇANTË.

Cetvel / VİZORE.

Pergel / KOMPAS.

Tuş / TUSH.

İletken / KËNDMATËS.

Üçgen / TREKËNDËSH.

Makas / GËRSHËRE.

Dolma kalem / STİLOGRAF.

Suluboya / NGJYRA.

Döşeme / DYSHEM.

Küçük / İ VOGEL.

Büyük / İ MAND. 

Uzun / İ GJATË. 

Kalın / İ TRASHË.

İnce / İ HOLLË

DÜKKÂNDA – NË OYQAN

Armut / DARDHËLAKËR.

Ayran gibi yoğurt / JOGU. 

Bezelye / BİZELE.

Belirtisiz balık / ESHK

Çilek / DREDHËZ.

Domates / DOMATE.

Ekmek / BUKË.

Erik / KUMBUL. 

Elma / MOLLË

Fasulye / FASULE.

Havuç / KarOTË.

İncir / FİK.

Limon / SHALQİ. 

Lahana / LAKË. 

Kaşar peynir / KAÇKAVALL.

Kavun / SPEC. 

Karpuz / SHALQİ.

Kabak / KUNGULL. 

Kırmızıbiber / KJEPËR.

Maden suyu / ÜJË MİNENAL.

Mantar / KËPUDHË.

Margarin / DJATHË.

Muz / BANANE.

Un / MİELL.

Üzüm / RRUSH.

Patates / PATATE.

Pırasa / PRESH.

Pirinç / ORİZ. 

Sarımsak / HUDHËR.

Soğan / QEPËMİSËR. 

Süt / GUMËSHUK. 

Şeker / SHEQER.

Portakal / PORTOKALL.

Patlıcan / PATËLLXHAN.

Yağ / GJALPË. 

Yağ (zeytin yağ) / VAJ, UTHULL.

Yumurta / VEZË.

Yoğurt / KOS.

Tavuk / PULË.

Tuz / KRİPË. 

Zeytin / ULLİ.

Uçak / AEROPLANİ.

Renkler / NGJYRAK.

Şemsiye / ÇADRA.

Yağmur / SHİ.

Güneş / DİELLİ.

Ay / HËRA.

Rota / RROTA.

Kapı / DERA PORTA.

Deniz / DETİ. 

Toprak / DHE DHU (TOKE).

Odun / DRU.

Eşya (sarmak, giymek) / ENË(VESHJE)

Karanlık / ERRËT, (ERRËSİRË).

Humma (hastalık) / ETHE (KAM ETHE)

Konuşmak / FLAS. 

Nefes / FRYMA, FRİMA (DİALEKTJUGOR)

Atmak / HEDH.      

Çekmek / HEQ (HELKİ-TËRHEQ).

Gitmek / İKİ,(İKE).

Tilki / DHELPRA.

At / KALE,(KALİ).

Eşek / GOMARİ.

İnek / LOPA. 

Kurt / UJKU.

Yakmak / KALL (DJEG).

Biçmek / KORR.

Pınar / KRUA, KROİ.

Baş / KRYE, KRİE.

Doğmak (doğuyorum) / LEHEM (LİND). 

Yün / LESH. 

Rica etmek / LUTEM.

Almak / MARR, MAR.

Fare / Mİ, MİU.

Usta, ehli / MJESTHËR.

Araç / MAJT.

Ayırmak / DAŞ. 

Biz / NE. 

Gitmek, ilk adımı atmak / NİSEM. 

Değil, olmayan / NUK. 

Ön, önde / PARA (PËRPARA.

Senin için / PËR TY.

Yaymak, sermek / PËR-HAPA.

Köpek / QEN.

Keçi / CJAPİ.

Bulut / RE.

Dövmek / RRAH.

Yaşamak / RRONJË.

Korumak (bekçi koruma) / RUAJ.

Basmak / SHKEL. 

Sopa, değnek / SHKOP.

Kurtulmak / TER.

Çağırmak / THËRRES. 

Dangalak, beyinsi / TORRË. 

Yol / UDHË UDHA.

Gittiler (onlar) / VANË

Yer / VEND.

Yaz (mevsim) / VERË.

Çiy / VESA.

Giyinmek / VESH.

Kaynamak / ZİEN. 

Orman / BYLİS. 

Bakır / BAKËR.

Kalay / KALLAJ.

Çakal / ÇAKALL.

Kaymak / KAJMAK.

Kafa / KAFAZ. 

Pamuk / PAMBUKU.

Vişne / VİSHJE. 

Yastık / JASTËK. 

Yatak / DAJAK. 

Hasır / HASËR.

Dolap / DOLLAP.

Lamba / ILAMBË.

Arnavutça / SHQİP.

Kalp / ZEMËR.

Adınız ne? / Sİ QUHENİ?

Nasılsınız? / Sİ JENİ?

Kimsiniz? / KUSH JENİ JU?

Neredesin? / KU JE Tİ?

İşleriniz nasıl? / Sİ SHKOJNË PUNËT?

Saat kaç? / SA ËSHTË ORA?

Kaç yaşındasınız? / SA VJEÇ JENİ?

Gelin / NUSE.

Damat / DHËNDËR.

Seviyorum / DUA.

Arıyorum / KËRKOJ.

Su / UJË.

Ekmek / BUKË.

Teşekkürler / FALEMİNDERİT.

Lütfen / TË LUTEM.

Anne / NËNË.

Erkek evlat / DJALË.

Kız kardeş / MOTËR.

Erkek kardeş / VËLLA.

Et / MİSH.

Okul / SHKOLLË.

İyi günler / MİRËDİTA.

İyi geceler / NATËN E MİRË.

İyi misin? / A JE MİRË?

Nereye gidiyorsun? / KU PO SHKON?

Çabuk / SHPEJT.

Nasıldır? / SI ËSHTË?

O köpek / Aİ QEN.

O kitap / Aİ LİBQËR.

O kedi / AJO MACE.

O defter / AJO FLETORE.

Sen Arnavutsun / Tİ JE SHQİPTAR.  

Sen doktorsun / Tİ JE MJEK/E.

Mesleğin nedir? / Ç’PROFESİON KE?

Oto tamircisiyim / JJAM AUTOMEKANİK

VAR YOK – KA S’KA

Var / KA.

Varlık / KAMJË.

Varlıklı / I KAMUN.

Varoluş / EKZİSTENCË.

Ekmek var mı? / A KA BUKË?

Onun parası var / Aİ KA PARA.

Çok parası vardı / KİSHTE SHUMË.

Çok paran varmış / PASKE PATUR SHUMË PARA.

Paranız varsa / SO TË KENİ PARA.

Yok / S’KA.

Yoksulluk / SKAMJË.

Yoksun / I PRİVUAR.

Onun parası yoktur / Aİ S’KA PARA.

Yokmuş / S’PASKA PATUR.

Parası yokmuş / S’PASKA PATUR PARA.

Yoksa / PO S’ATİ.

Parası yoksa yarın verir / POS’PATİ T’J JEP NESËR

RENKLER – NGJYRAT.

Ne renk (tir)? / Ç’NGJYRË (ËSHTË)

Beyaz / E BARDHË.

Pembe / TRËNDAFİLİ

Sarı / E VERDHË.

Yeşil / E GJELDËR.

Kahverengi / NGJYRË KAFE.

Kül rengi / NGJYRËR HİRİ.

Gri / GRİ

Siyah / (E ZEZË) Zİ.

Kırmızı / (E KUQE) E KUQ.

Mavi / KAL TËR BLU

ZAMAN BÖLÜMLERİ

İlk çağ / KOHA E VJETЁR

Orta çağ / MESJETA

Yeniçağ / KOHA E RE

Çağdaş / BASHKЁKOHOR

Yüzyıl, asır / SHEKULL

Yıl, sene / VİT

Mevsim / STİN

MEVSİMLER – STİNËT 

İlkbahar / PRANVERЁ.   

Yaz / VERË.

Sonbahar / VJESHTË. 

Kış / DİMËR. 

GÜN – DİTË

Gündüzün / DİTËN.

Sabah / MËNGJES.

Sabahleyin / NË MËNGJES.

Kuşluk vakti / KOHË DREKE.

Öğleden evvel / PARADİTE.

Öğle / DREKË.

Öğleyin / MBRËMJE.

Gece / NATË.

Geceleyin / NATËN.

Gece yarısı / MESNATËN.

Bu gün / SOT.

Dün / DJE.

Evvel ki gün / PARDJE.

Yarın / NESËR.

Öbür gün / PASNESËR.

Birkaç gün sonra / PAS DİSA DİTËSH.

Bir ay sonra / PAS NJË MUAJİ.

Bir yıl (sene) sonra / PAS NJË VİTİ.

Hiçbir zaman / KURRË.

Şimdi / TANİ.

Şimdiden / QË TANİ.

Şimdiden sonra / TANİ E MBRAPA.

Derhal, hemen / MENJËHERË.

Gece gündüz / NATË E DİTË.

Sabahtan akşama kadar / NGA MËNGJESİ GJER NË MBRËMJE 

GÜNLER – DİTЁR

Hafta / JAVЁ.  

Pazartesi / E HЁNЁ.

Salı / E MARTЁ. 

Çarşamba / E MЁRKURRЁ. 

Perşembe / E ENJTE.  

Cuma / E PREMTE.

Cumartesi / E SHTUNЁ. 

Pazar / E DİEL

AYLAR – MUAJT 

Ay / MUAJ.

Ocak / JANAR.

Şubat / SHKURT. 

Mart / MARS.

Nisan / PRİLL. 

Mayıs / MAJ.

Haziran / QERSHOR.

Temmuz / KORRİK.

Ağustos / GUSHT.

Eylül / SHTATOR.

Ekim / TETOR.

Kasım / NЁNTOR.

Aralık / DHJETOR.

İNSAN BEDENİ VÜCUDU – TRUPI I NJERIUT

Alın / BALLË 

Ayak / KËMBO

Boyun / QAFE

Burun / HUNDË

Diz / GJU 

Çene / MJEKËR

Dudak / BUZË.

El / DORË. 

Göz / SY. 

Göğüs / GJOKS.

Kafa / KOGË.

Karın / BARK. 

Kaş / VETULL. 

Kulak / VESH. 

Kol / KRAH. 

Parmak / GİS. 

Topuk / THEMBËR. 

Yanak / TAQE

YEMEK VAKİTLERİ – VAKTET KRYESORE TË DİTËS

Kahvaltı / MËNGJESİ.

Öğle / DREKA.

Akşam / DARKA. 

Menü / MENY.

Çorba / SUPE.

Etli yemek / GJELLË VİÇİ.

Tabak / PJAKË-PYAT.

Kaşık / OLUGË-LUG.

Çatal / PİRUN.

Bıçak / HİKË

YEMEKLER – GJËLLET

Domatezli şehriye çorbası / SUPË FİDHESH ME DOMATE

Domatezli un çorbası / SUPË MİELLİ DOMATE

Taze bezelye çorbası / SUPË ME BİZELE TË NJOMA

Tavuk suyuna sebze çorbası / SUPË PERİMESH ME LËNG

Tavuk suyu terbiyeli çorba / SUPË ME LËNG PULE VEZË E LİMON

Balık çorbası / SUPË PESHKU

YUMURTALAR – VEZËT

Rafadan yumurta/ VEZË SURBULİ

Kıymalı çılbır/ KİMË ME KOS E VEZË

Soğanlı yumurta/ VEZË ME QEPË

Soğanlı, domatezli yumurta/ VEZË ME QEPË E DOMATE

Ispanaklı yumurta/ VEZË ME SPİNAQ

Sucuklu yumurta/ VEZË ME SUXHUK

ETLİ YEMEKLER – GJELLET ME MISH

Biftek ızgarası / BİFTEK ZGARE

Dana rostosu / ROSTO VİÇİ

Dana kotoleti / KOTOLE VİÇİ

Dana eti taskebabı / TASQEBAB VİÇİ

Patatesli dana eti / MİSH VİÇİ ME PATATE

Salçalı dana köftesi / QOFTE VİÇİ ME SALÇE

Taskebabı / TASQEBAB

Sığır eti yanisi / JANİ ME PATATE

Kâğıt kebabı / QEBAB NE LETER

Şiş kebabı / SHİSHQEBAB

Papaz yanisi / ÇOMLEK

İşkembe yanisi / JAHNİ ME PLENDES

PİLAVLAR – PILAFET

Domatesli pilav / PİLAF ME DOMATE

Ciğerli pilav / PİLAF ME MËLÇİ

Şehriyeli pilav / PİLAF ME FİDE

Tavuklu pilav / PİLAF ME PULË

MAKARNALAR – MAKARONAT

Kıymalı makarna / MAKARONA ME MİSH TË GRİRË

Yufkalı makarna /  MAKARONA ME JUFKA

Yoğurtlu makarna / MAKARONA ME KOR

Peynirli makarna / MAKARONA ME DJATHË

BÖREKLER – BYREKËT

Tepsi böreği / BYREK NË TEPSİ  

Çarşı böreği / BYREKË TË TREGUT

Muska böreği / BYREKË TREKËNDËSHA

İnce börek / BYREK İ HOLLË

Peynirli pide / PİTE ME DJATHË

TATLILAR – ËMBËLSIRAT

Un helvası / HALLVË ME MİELİ

İrmik helvası / HALLVË ME MİELİ İRMİK

Nişasta helvası / HASUDE

Katmerli kadayıf / KADAİF ME KAJMAK

Revani / REVANİ

Lokma / PEYULLA

Yoğurtlu lokma / PETULLA ME KOS

PASTALAR – PASTAT

Zeytinyağlı kurabiye / GURABİJE ME VAJ ULLİRİ

Sütlü kurabiye / GURABİJE ME QUMËSHT

Pandispanya / PANDİSPANJË

Kek / KE

REÇELLER – REÇELRAT

Çilek reçeli / REÇEL ME LULESHTRYDHE

Vişne reçeli / REÇEL ME VİSHNJE

Kayısı reçeli /  REÇEL ME KAJSİ

Erik reçeli / REÇEL ME KUMBULLA

Elma reçeli / REÇEL ME MOLLË

Ayva rendesi reçel / REÇEL ME FTONJ TË GRİR

KOMPOSTOLAR – KOMPOSTOT

Vişne kompostosu / KOMPOSTOSU ME VİSHNJE

Kayısı kompostosu / KOMPOSTOSU ME KAJSİ

Elma kompostosu / KOMPOSTOSU ME MOLLË

Armut kompostosu / KOMPOSTOSU ME DARDH

MAHALLEM, SOKAĞIM – VENDBANİMİİM

Cadde / RRUGË. 

Bina / N DËRTSË. 

Apartman / SOLİTER.

Ev / SHTËPİ. 

Daire / BANASË.

Kat / KATİ İ. 

Giriş / KATİ İ.

Birinci kat / KATİ İ NJË.

İkinci kat / KATİ İ DYTË.

Üçüncü kat / KATİ İ PARË.

Zemin / KATİ İ PËRDHESË.

OTOMOBİLLE YOLCULUK – UDHЁTİMİ ME AUTOMOBİL

En yakın benzincinin nerede olduğunu söyler misiniz?/ A MЁ TREGONİ KU ЁSHTЁ Pİ KA MЁ, E AFЁRT E KARBU RAN TİT?

Burada benzin nerede bulabilirim? / KU NUND TЁ GJJ KЁ TU BENZİNЁ?

Hangi yol daha kısadır? / RRUGЁ ЁSHTЁ MЁ E SHKURTЁ? 

Ankara yolu iyi midir? / A ЁSHTЁ E MİRЁ  RRUGA PЁR NЁ ANKARA? 

Ankara buradan ne kadar uzaktır? / SA LARG ЁSHTЁ ANKARA JA PREJ KЁTU? 

Yolu harita üzerinden gösterirmisiniz? / A MUND TЁ MA TR E GONİ RRUGЁN NЁ HAR TЁ? 

Bir gümrük numarası verecek misiniz? / A DO MЁ JEPNİ N JЁ NUMЁR PЁR DOGANЁ?

Lütfen, depoyu doldurunuz! / JU LUTEM, MBUSHENİ DE PON TANKUN E BENZİ NЁS! 

Lütfen, on litre normal benzin! / JU LUTEM, DHJETЁ LİT RA BENZİNЁ NORMALE!

Lütfen, yirmi litre süper benzin! / JU LUTEM, NJЁZET LİT RA BENZİNЁ SUPER! 

Lütfen, yağı boşaltınız / Ju lutem, zbazeni vajin.

Lütfen, yağı kontrol ediniz / JU LUTEM, KONTOLLONİ VA JİN.

Lütfen, yağı değiştiriniz? / JU LUTEM, NDЁRRONİ VAJİN?

Radyatör suyunu kontrol ediniz! / KONTROL LONİ UJİN E RADİ ATORİT!

Bir bidon su istiyorum / DUA NJЁ BİDON UJЁ.

Ön camı yıkayın lütfen! / JU LUTEM, LANİ XHAMİN E PЁR PARMЁ!

Lütfen, arabamı yıkayınız! / JU LUTEM, LANİ AUTOMOBİ LİN TİM! 

Aküyü doldurunuz! / NGARKONİ AKUMULATORİN! 

Karbüratörü sökün! / ZBЁRTHENİ KARBURATORİN! 

Lütfen, karbüratörü çıkarın! / JU LUTEM, NXJERRENİ KAR BURATORİN!

Arabamı çeker misiniz? / A MUND TA TЁRHİQNİMAKİ NЁN.

En yakın tamirhane nerededir? / KU ЁSHTЁ AUTOMEKANİ KU MЁ İ AFЁRT?

Arabayı nerede bırakabilirim? / KU MUND TA LE AUTOMO BİLİN? 

Bir gecelik garaj ücreti ne kadar? / SA KUSHTON GARAZHİ PЁE NJЁ?

Arabayı garajdan almak istiyorum / DUA TЁ MARR AUTO MOBİLİN PREJ GARAZHİ.

Bana yardım eder misiniz? / A MUND TЁ MЁ NDİHMONİ?

Arabayı tamir edebilir misiniz? / A MUND TA NDREQNİ AU TOMOBİLİN?

Kaça tamir edersiniz? / SA MUND TЁ KUSHTOJE RİPARİ Mİ?

Tamir ne kadar sürer? / PЁR SA KOHЁ DO TЁ NDREQET?

Ne zaman biter? / KUR MBARON? 

Benzinim bitti? / MBAROİ BENZİNA?

Ateşleme kesiliyor? / NDEZJA NDЁRPRİTET?

Kalbiratör boğulmuş / KARBURA TORİ ЁSHTЁ BUKOSUR ME BENZİNЁ.

Arabanın nesi var? / ÇFARЁ PROBLEMİ KA VETURA.

Arabam arızalandı / VETURA KA DİFEKT.

Lastik patladı / PLASİ GOMA.

Motor ısınıyor / MOTORİN NXEHET.

Kaza geçirdim / BЁRA NJЁ AKSİDENT.

Arabam sigortalıdır / VETURЁ E KAM TЁ SİGURUAR.

Bir çarpışma oldu / U BЁ NJЁ PЁRPLASJE.

Bu kazada suçum yok / S’KAM FAJ NЁ KЁTЁ AKSİDENT.

Araba beni geçmek isterdi / AUTOMOBİLİ DESHİ TЁ MЁ KA LO JЁ.

Otomobili hızlı sürmedim / MAKİNЁN NUK E NGAVA SHP EJTЁ

UÇAKLA YOLCULUK – UDHËTİMİ ME AEROPLAN

Bugün istanbul’a uçak var mı? / A KA ACOPLAN SOT PËR ST AMBOLL? 

İstanbul’a bundan sonraki uçak ne zaman? / KUR DO TË KE TË MË VONË ACROP LA N PËR STAMBOLL?

Havaalanı nerede (dir) / KU ËSHTË ACROPORTİ.

Yarın için İstanbul’a iki yer ayırtmak istiyorum / DUA TË, RE ZERVOJ DY VEND PËR STAMBOLL PËR NESËR.

Bagaj kaç kilo? / SA KİLË ËSHTË BAGAZHİ?

Bagaj kaç kiloya kadar ücretsizdir? / BAGAZHİ DERİ NË SA KİLE ËSHTË PA PAGE ËS? 

Uçak zamanında gelecek mi? / A DO VİJE AEROPLANİ NË KOHË?

Uçak on dakikalık gecikme ile gelecek / AECROPLANİ DO TË VİJE DHJETË MİNUTA ME VONESË.

Bir gazete rica edebilir miyim / JU LUTEM, NJË GAZETE.

Kendimi iyi hissetmiyorum / NUK E NDİEJ VETEN MİRË.

Ne zaman ineceğiz? / KUR DO TË ZBRESİM?

Uçak ne zaman kalkıyor / KUR DO TË NGRİHET ACROPLA Nİ? 

Yarın İstanbul’a uçakla yolculuk yapacağım / NESËR DO TË UDHËTOJ NË STAMBOL L ME AEROPLAN.

Uçak kaç dakika gecikti? / SA MİNUTA U VONUA AEROPLA Nİ? 

Sigara içebilir miyim? / A MUND TË Pİ CİGARE?

Kemeri çözebilir miyim? / A MUND TA ZBËRTHEJ RRİPİN? 

OTELDE – NË OTEL

Burada bir otel odası rezerve edilebiliyor mu? / A MUND TЁ REZERVOHET NJЁ DHO MЁ HOTELİ KЁTU?

İyi bir otel biliyor musunuz? / A DİNİ NJË HOTEL TË MİRË?

Bana bir ucuz otel tavsiye edebilir misiniz? / A Mund Të Më Rekomandoni Një Ho Tel Të Lirë?

Yurt nerededir? / KU ËSHTË İNTERNATİ (KONVİKTİ)?

Boş odanız var mı? / A Keni Dhomë Të Lirë?

Kaç kişilik? / PËR SA VETË?

Bir kişilik / PËR NJË PERSON.

Tek yataklı oda istiyorum / DUA NJË DHOMË NJË SHTR AT.

Çift yataklı bir oda ayırmıştık / PATËM REZEVUAR NJË DH OMË MË DY SHTRATE.

Odayı görebilir miyim? / A MUND TA SHİKOJ DHOMËN?

Bir oda ayırmıştım / PATA REZERVUAR NJË DHOMË.

Hayır, bu oda hoşuma gitmedi çok karanlık / JO, KJO DHO MË NUK MË PËLQEU. ËS HTË SHUMË E ERRËT. 

Oda çok küçüktür / DHOMA ËSHTË SHUMË E VOGËL. 

Bir günlüğü ne kadar? / SA KUSHTON DHOMA PËR NJË Dİ TË? 

Lütfen bagajımı istasyona getirir misiniz? / JU LUTEM, A MU ND TË MË SİLİNİ BAGAZ HİN, PREJ STANCİONİ? 

Eşyalarım arabadadır / PLAÇKAT İ KAM NË MAKİNË.

Eşyalarımı hemen odama getiriniz! / Ë MË SİLLNİ TESHAT MENJËHERË NË DHOMË!

Yarın beni lütfen saat sekizde uyandırınız! / JU LUTEM, NES ËR TË MË ZGJONİ NË ORËN TETË!

Lokantanız var mı? / A KENİ RESTORANT?

Nereden telefon edebilirim? / PREJ KU MUND TELEFON OJ? 

Gelinceye kadar eşyalarımı burada bırakabilirmiyim? / A MU ND T’İ LË PLAÇKAT KË TU DERİ SA TË VİJ PËRSËRİ?

İki numaralı odanın anahtarı lütfen / JU LUTEM, MË JEPNİ ÇELËSİN E DHOMËS NU MUR DY.

Hareket ediyorum / NËSËR MËNGJES DO TË NİSEM.

Hesabım hazır mı? / A ËSHTË GATİ FATURA? 

Eşyalarımı lütfen aşağıya indirttiniz? / JU LUTEM, ZBRİTNİ PLAÇKAT E MİAPOSH TË?

Lütfen bir taksi çağırınız / JU LUTEM, THİRRENİ NJË TAK Sİ. 

Burada sadece bir gece kalacağım / KËTU DO TË QËNDROJ VETËM NJË NATË.

Tuvalet nerededir? / KU ËSHTË TUALETİ (OSA BANJUA)?

Otel kaça kadar açıktır? / OTELİ DERİ SA ËSHTË İ HAPUR?

Garajcınız var mı? / A KENİ GARAZH?

Lütfen arabamı garaja bırakınız! / JU LUTEM, PARKOJENİ AUTOMOBİLİN NË GAR AA H!

Kahvaltı ne zaman yapılır? / KUR ËSHTË KOHA E NGRËN JES SË MËNGJESİT? 

Öğle yemeği ne zaman yenir? / KUR ËSHTË KOHA E NGR ËN JES SË DRËKËS? 

Akşam yemeği ne zaman yenir? /  KUR ËSHTË KOHA E NGR ËNJES SË DARKËS? 

Lütfen odayı gösterir misiniz; /  JU LUTEM, A MUND TË MË TREGONİ DHOMËN?

Burada üç gün kalacağız /  KËTU DO TË QËNDROJMË TRE DİTË.

Arabayı nerede bırakabilirim? /  KU MUND TË LË MAKİ NË N?

Asansör nerededir? / KU ËSHTË ASHENSORİ?

Lütfen bana bir havlu getiriniz / JU LUTEM MË SJELLNİ NJË PECETË DUARSH.

Beni arayan soran oldu mu? / A MË KËRKOİ DİKUSH?

Bana şu numarayı bağlar mısınız? / A MË LİDHNİ NË KËTË NUMËR TELEFONİ?

Lütfen yatak çarşafını değiştirin! / JU LUTEM, NDËRRONİ ÇA ÇAFËT!

Üç kez zili çaldım. Neredeydiniz? / TRİ HERË İ RASHË Zİ LE S, KU İSHİT?

Bana bir battaniye daha verebilir misiniz?/ A MUND TË MË JEPNİ EDHE NJË BATANİ JE?

İhtiyacı olmak-istemek / MЁ DUHET-DUA.

Bir yatağa ihtiyacım var / MЁ DUHET NJЁ KREVAT.

Uyumak istiyorum / UNЁ DUA TЁ FLEB.

Burada bir yatak var mı? / A KA NJЁ KREVAT KЁTU?        

ŞEHİRDE – NË QYTE 

Yol sormak / PYES PËR RRUGËN.

Affedersiniz, buraları bilir misiniz? / MË FALNİ, A İ DİNİ KI TO VENDE? 

Sinemaya en kısa yol hangisidir? / CİLA RRUGA ËSHTË MË E SHKURTËRPËR TË SH KU AR NË KİNEMA? 

Şehir merkezi nerededir? / KU ËSHTË QENDRA E QYTE TİT?

Bu cadde nereye gider? / KU DEL KJO RRUGË? 

Uzak mıdır? / A ËSHTË LARG? 

Yürüyerek ne kadar zamanda gidebiliriz / PËR SA KOHE MU ND TË SHKOJMË NË KË MBË.

İstasyon ne kadar uzaktadır? / SA LARG ËSHTË STACİONİ?

Yürüyerek gidilebilir mi? / A MUND TË SHOHET NË KËM BË?

Yolumu kaybettim / E HUMBA RRUGEN.

Hep dosdoğru mu gideceğim? / A DO TË SHKOJ GJİTHM ONË DREJTPËR DREJTË?

İlk caddeden sola sapıyorum / DO TË KTHEHEM MAJTAS RRUGËS SË PARË.

Önümüzdeki kavşaktan sağa dönüyorum / PREJ KTHESES SË PARË DO TË KTHEHE M DJATHTAS.

Otobüse bineceğim / DO T HİPİ NË AUTOBUS.

Ben burada yabancıyım / JAM İ HUAJ KËTU.

Affedersiniz! / MЁ FALNİ! 

Bana yardım edebilir misiniz? / A MUND TЁ MЁ NDİHMO Nİ?

Burada iyi bir restoran nerede var? / KU NDODHET NDON JЁ RESTORANT İ MİRЁ KЁ TU?

Tren istasyonuna gitmek istiyorum / DUA TЁ SHKOJ TE STA Cİ ONİ İ TRENİT.

Hava limanına gitmek istiyorum / DUA TЁ SHKOJ NЁ AERO PORT.

Şehir merkezine gitmek istiyorum / DUA TЁ SHKOJ NЁ QEN DЁR.

Tren istasyonuna nasıl giderim? / Sİ SHKOHET TE STACİO Nİ İ TRENİT?

Havalimanına nasıl giderim? / Sİ SHKOHET NЁ AEROPOR T?

Şehir merkezine nasıl giderim? / Sİ SHKOHET NЁ QEN DЁR? 

Bir taksiye ihtiyacım var / KAM NEVOJЁ PЁR NJЁ TAKSİ.

Bir şehir haritasına ihtiyacım var / KAM NEVOJЁ PЁR NJЁ PLAN QYTETİ.

Bir araba kiralamak istiyorum / DUA TЁ MARR ME QİRA NJЁ MAKİNЁ.

İşte kredi kartım / URDHЁRO KARTЁN TİME TЁ KREDİ TİT.

İşte sürücü belgem / URDHЁRO PATENTЁN TİME.

Şehirde görülecek ne var? / ÇFARЁ MUND TЁ VİZİTOJ NЁ QYTET?

Şehrin eski kısmına gidiniz / SHKONİ NЁ LAGJEN E VJE TЁR TË QYTETİT.

Şehir turu atınız / BЁNİ NJЁ XHİRO NЁPЁR QYTET.

Görülmeye değer başka neler var? / ÇFARЁ İA VLEN TЁ Vİ ZİT OSH TJETЁR?

DOLAŞMA GEZME – SH ËTİTJA

Gezmek için hangi yerler güzeldir? / SİLAT JANË VËNDET MË TË BUKURA PËR SHË TİT JE? 

Hepsini görmek için ne kadar zaman ister? / SA KOHË DU HET PËR T’İ SHËTİ TUR TË GJ İTHA?

Beni camisine götürür müsünüz? / A MË ÇONİ NË XHAMİ NË E?

Şehri görebilmemiz için yayan gitmemiz gerekiyor / DUHET TËDUHET TË SHKOJ MË NË KËMBË PËR, TË PARË QYT EİN.

Türkiye’yi gezmek istiyorum / DUA M TË SHËTİSİM TURQİ NË.

Nereye gidelim? / KU TË SHKOJMË MË PARË?

Bize karayolları hartası verir misiniz? / A NA JEPNİ NJË HA RTË TË RRUGËVE TOKË SORE? 

İstanbul’un özel haritası var mı? / A KA NJË HARTË TË VEÇ AN TË PËR STANBOL LİN? 

Çok hızlı yürüyorsunuz / SHUMË SHPEJT ECNİ.

Çok yoruldum / U LODHA SHUMË.

Bu levhada ne yazılı? / ÇFARË SHKRUAN NË KËTË TABE LË?

Katedrali gezeceğim siz de gelir misiniz / DO TË SHİKOJ KA TEDRALEN.

Müzeye gidiyorum; / PO SHKOJ NË MUZE.

Uzun süredir buradayım / KAM KOHË TË GJATË QË JAM KËTU.

Burası hoşuma gidiyor / MË PËQEN KY VEND. 

Çok çabuk alıştım / U MËSOVA SHUMË SHPEJT.

Hiç gitmek istemiyorum / NUK DUA TË SHKOJ FARE.

Hep burada kalmak istiyorum / DUA TË RRİ KËTU GJİTH MONË.

Bu şehir çok kötü görünüyor / KY QYTET MË DUKET SHU MË İ KEQ.

Müzeyi ziyaret etmek istiyoruz / DUAM TË VİZİTOYMË MU ZE UN.

Müze, hangi günler açıktır? / NË ÇİLËN DİTË IŞTI HAPUR MUZ EU?

Giriş ne kadardır? / S A ËSHTË ÇMİMİ İ HYRJES?

Giriş nerededir? / KU ËSHTË HYRJA? 

Ne zaman kapanır? / KUR MBYLLET? 

Bu tablo kimin? / E KUJT ËSHTË KJO PİKTURË? 

Bu tablo hangi yüzyıldan kalma? / KJO PİKTURË KUJT SHE KU LLİ İ TAKON? 

Bu heykel kimin eseri? / E KUJT ËSHTË KJO SKULPTURË? 

Bu orijinal mi yoksa kopya mı? / A ËSHTË KY ORİGJİNAL APO KOPJE?

Sergi ne zamana kadar açıktır? / EKSPOZİTA DERİ KUR DO TË JETË E H

Kuleye çıkabilir miyiz? / A MUND TË HİPİM NË KËTË KUL LË? 

Şehirde en büyük cami hangisidir? / CİLA XHAMİA ËSHTË MË E MADHE NË QYTET?

Bütün gün açık mıdır? / A ËSHTË E HAPUR TËRËDİTËM? 

İbadet ne zaman? / KUR BËHET FALJA? 

Sergi ne zaman açılacak? / KUR DO TË ÇELET EKSPOZİ TA 

SİNEMA, TİYATRO, KONSER – KİNEMAJA, TEATRİ, KONCERTİ

Bu akşam ne yapıyoruz? / ÇFARË DO TË BËJMË SONTE? 

Bu akşam tiyatroya gidelim mi? / A TË SHKOJMË SONTE NË TEATËR? 

Bu gün konsere gidelim mi? / A SHKOJ MË SOT NË KONCE RT? 

Sinemayı mı yoksa konseri mi tercih edersiniz? / CİLİN PA RA PËLQENİ KİNEMANË APO KONCER TİN? 

Bu yakınlarda bir sinema var mı? / A KA KËTU AFËR KİNE MA? 

Bu akşam tiyatrosunda ne oynuyor? / ÇFARË LUHET SON TE NË TEATRİN E?

Konser bu akşam saat kaç da başlayacak? / KUR DO TË FİL LOJE KONCER Tİ SON TE?

Biletler nerede satılıyor? / TU SHİTEN BİLETAT?

Bu akşam için bilet var mı acaba? / A THUA KA BİLETË PËR SONTE?

Yarın akşam için bana iki bilet ayırabilir misiniz? / A MUND TË MË REZER VONİ DY PË R NESËR NË MBRËMJË? 

Tüm biletler satılmıştır? / KREJT BİLETAT JANË SHİTUR?

Ucuz yerler hangileri? / CİLAT VENDE MË TË LİRA?

İlk sıradan iki yer lütfen? / JU LUTEM DY VENDE PREJ RAD HËS SË PARË?

Balkonda yeriniz var mı? / A KENİ VEND NË BALLKON?

Paltoyu vestiyere bırakalım / TË LEMË PALLTON NË GAR DË ROBË. 

Bir dürbün kiralamak istiyorum / DUA TË MARR ME QİRA NJË DYLBİ.

POSTANEDE – NЁ ZYRЁN E POSTЁS

En yakın postane nerededir? / KU ËSHTË POSTA MË E AFË RTË?

Bir posta kutusu nereden bulabilirim? / KU MUND TË GJEJ NJËKUTİ POSTE? 

Postane ne zaman açıktır? / KUR ËSHTË E HAPUR POSTA?

Bana mektup var mı? / A KA LETËR PËR MUA? 

Lütfen, onar bin liralık iki posta pulu veriniz / JU LUTEM, MË JEPNİ DY PULLA NGA DHJETËMİJE LİRA.

Bir zarf bir pul istiyorum / DUA NJË ZARF DHE NJË PUL LË.

Mektubunuz taahhütlümü yoksa normal mi? / LETREN E KE Nİ TË POROSİTUR APO TË THJESHTË? 

Normal mektup / ËSHTË LETËR E THJESHTË.

Bir mektup göndermek istiyorum / DUA TË POSTOJ NJË LE TËR.

Ankara’ya telefon etmek istiyorum / DUA T’İ BËJ NJË TELE FON ANKARASË.

Mektubun üzerindeki pul yeterli mi? / A MJAF TOJNË PUL LAT QË JANË NË LETËR?

Dışarıya para göndermek istiyorum / DUA TË DËRGOJ PA RA JASHTË SHTETİT.

Bu paketi Türkiye’ye göndermek istiyorum / DUA TË DËR GOJ KËTË PAKETË NË TUR Qİ.

Bu mektubu taahhütlü göndermek istiyorum / DUA TË DËR GOJ KËTË LETËR REKO MAN DE

Bir telgraf çekmek istiyorum / DUA TË BËJ NJË TELEG RAM.

Dışarıya normal bir telgraf ne kadardır? / SA KUSHTON NJË TELERA Mİ THJESHTË PËR JASHTË? 

Acele telgraf kaç para? / SA KUSHTON NJË TELEGRAM UR GJENT?

Nereden telefon edebilirim? / PREJ KU MUND TË BËJ TELE FON?

Bana telefon rehberini verir misiniz? / A MUND TË MË JEP Nİ NUMURATORİN E TELE FONİT? 

Alo kiminle görüşüyorum? / ALO, ME CİLİN FLAS? 

Buyurun, ben / URDHËRONİ, UN JAM.

İle telefonda görüşebilir miyiz? / A MUND TË FLAS ME...NË TELEFON?

Bir sonraki postane nerede? / KU ЁSHTЁ ZYRA MЁ E AFЁ RT POSTARE? 

Bir sonraki postane uzak mı? / A ЁSHTЁ LARG DERİ TE ZY RA MЁ E AFЁRT POSTA RE?

Bir sonraki posta kutusu nerede? / Ku Ёshtё Kutia Mё E Afёrt Postare

POLİSTE – NË POLİCİ

En yakın polis karakolu nerededir? / KU ËSHTË KARAKOL Lİ RAYONİ İ POLİTCİSË MË İ AFËR TË?

Pasaport dairesi nerede? / KU ËSHTË ZYRA E PASPORTA VE?

İşte pasaportum / JJ, PASAPORTA İME.

Türkiye’den geliyorum / UNË VİJ TURQİA.

Ben yabancı işçiyim / JAM PUNËTON İ HUAJ.

Turistim / JAM TURİST.

Adım İsmail dir / QUHEM İSMAİL DËR.

Vizem burada / KËTU E KAM VİZËN.

Burada iki yıl kalacağım / KËTU DO TË Rİ DY VJET.

Pasaportu alabilir miyim? / A MUND TA MARR PRAPË PO SA PORTËN TİME?

Bu adam para cüzdanımı çalmak istedi / KY NJERİ DESHİ TË MË VJEDHË PORTO FO LİN E PARAVE.

Bu adam bana sebepsiz yere küfür etti / KY NJERİ MË SHAU PA ASNJË SHKAK.

BANKADA – NЁ BANKЁ

Burada nerede banka var? / KU KA BANKË KËTU?

Kaç mark bozduracaksınız? / SA MARKA DO TË NDËRRO Nİ? 

Bir mark kaç liradır? / SA LİRA ËSHTË NJË MARKË?

Bir mark… lira dır / NJË MARKË ËSHTË… LİRA 

On bin mark bozdurmak istiyorum / DUA TË NDËRROJ DH JE TËMİJË MARKA.

Hesap açtırmak istiyorum / DUA TË MË HAPNİ NJË LLO GARİ.

Hesaba para yatırmak istiyorum / DUA TË VË TË HOLLA NË LLOGARİN.

Para çekmek istiyorum / DUA TË DËRGOJ TË HOLLA.

Benim için para geldi mi? / A MË ERDHËN TË HOLLAT?

Lütfen makbuz veriniz / JU LUTEM, MË JEPNİ KUİTANCË.

Bir hesap açtırmak istiyorum / DUA TЁ HAP NJЁ LLOGARİ BANKARE.

İşte pasaportum / URDHЁRONİ PASHAPORTЁN TİME.

Ve işte adresim / KJO ЁSHTЁ ADRESA İME.

LOKANTADA – NË RESTORANT

Yakında bir lokanta var mıdır? / A KA NDONJË RESTORA NTKËTU AFËR?

Temiz bir lokanta biliyor musunuz? / A DİNİ NDONJË RES TOR ANT TË PASTËR? 

Garson / KAMARİER.

Affedersiniz, bu masa boş mu? / MË FALİ, A ËSHTË E LİRË KJO TAVOLİNË?

Bir tabak bezelye çorbası istiyorum / DUA NJË PJATË SUPË BİZELE.

Soğuk limonatanız var mı? / A KENİ LİMONATË FTOHTË?

Lütfen, iki dondurma ve bir limonata getirin / JU LUTEM, SİLLNİ DY AKULLORE NJË LİMONATË.

Hepsi ne kadar? / SA BËJNË TË GJİTHA? 

Buyurun ne arzu edersiniz / URDHËRO Nİ, ÇFARË DËSHİ RONİ?

Ne alırsınız? / ÇFARË DO TË MERRNİ?

Öğle yemeği için ne arzu ederdiniz? / ÇFARË DËSHİRONİ TË HANİ PËR DREKË? 

Ne tür tatlılarınız var? / ÇFARË LLOJ ËMBËLSİRASH KE Nİ?

Rakı mı yoksa şarap mı içersiniz? / ÇFARË DO TË PİNİ, RA Kİ APO VERË? 

Her kez hesabını kendi ödeyecek? / SECİLİ DO TË PAGUAJE LLOGARİNË?

İŞ – PUMA

Patronla görüşmek istiyorum / DUA TË BİSEDOJ ME PRO NA RİN.

Lütfen geldiğimi söyler misiniz? / JU LUTEM, A MUND T’İ THO Nİ SE ERDHA? 

İşte tavsiye mektubum /  JA KUM ËSHTË LETRA REKOMAN DE. 

Çok iyi Türkçe konuşamam / S’MUND TË FLAS TURQİSHT SHU MË MİRË.

Büro ne zaman açıktır? /  KU ËSHTË E HAPUR ZYRA?

İşte diplomam /  JA KU ËSHTË DİPLOMA İME.

Bir yıldır burada çalışıyorum /  KA NJË VİT QË PUNOJ KË TU.

Ben marangozum /  JAM ZDRUKTHTAR.

Ben elektrikçiyim /  JAM ELEKTRİKÇİST.

Bu koşullar altında çalışamam / S’MUND TË PUNOJ NË KË TO KUSHTE.

Dikkat? / KUJDES? 

Bu iş bana çok yeni? /  KJO PUNË ËSHTË SHUMË E PËR MUA? 

Lütfen matkabı verir misiniz? /  JU LUTEM, A MUND TË MË JEPNİ TRAPANON?

Çekici nerede bıraktım? / KU E LE ÇEKANİN?

Öğle tatili ne kadar? / SA ËSHTË PUSHİMİ İ DREKËS?

Bu makine nasıl çalışır? / Sİ PUNON KJO MAKİNË?

Bugün fazla mesai yapmak istiyorum / SOT DUA TË PUNOJ SHUMË.

Bu nasıl yapılır? / Sİ BËHET KJO? 

Bunun nasıl yapılacağını öğretebilir misiniz / A MUND TË MË MËSONİ Sİ BËHET KJO.

Burada cumartesi günü çalışılır mı? / A PUNO HET TË SH TU NËN KËTU?

Dün hastaydım / DJE İSHA İ SËMUR

MAĞAZADA – NË MAGAZİNË

Alış verişe çıkıyorum / PO DAL TË BLEJ DİÇKA. 

Almak için iyi bir dükkân biliyor musunuz? / A DİNİ NDON JË DYQAN TË MİRË PËR TË BLERË?

Kadın elbiseleri hangi reyonda satılıyor? / NË CİLİN REPA RT SHİTEN KOSTUME GRA SH?

Modelli paltolar bu reyonda satılıyor / PALLTO ME MODE LE SHİTEN NË KËTË REPA RT.

Hangisini daha çok beğeniyorsunuz? / CİLİ JU PËLQEN MË TEPËR?

Bana hepsi güzel görünüyor / MUA MË DUKEN TË GJİTHA TË BUKURA.

Peki, o halde alıyorum / MİRE, PO E BLEJ ATËHERË.

Bu bluzu da satın almak istiyorum / DUA TA BLEJ EDHE KË TË BLUZË.

Bir kez daha deneyiniz! / PROVOJENİ NJË HERË!

Bir çift ayakkabı satın almak istiyorum / DUA TË BLEJ NJË PALË KËPUCË.

Kaç numara? / ÇFARË NUMURİ? 

Otuz sekiz numara ve kahverengi olsun / TË JENË NUMUR TRİD HJETË DHE NGİY RË KAFE.

Ben bir çift terlik istiyorum / DUA NJË PALË PANTOFLA.

Ayakkabıları denemek istiyorum / DUA T’İ PROVOJ KËPU CËT.

Küçük bir defter istiyorum / DUA NJË FLETORE TË VOGË Lİ.

Bunun fiyatı kaça? / SA KUSHTON KJO? 

Ekmek sıcak mı? / AËSHTË BUKA E NGROHTË? 

Yarım kilo kıyma lütfen! / JU LUTEM, GİYSMË KİLE MİSH TË GRİRË?

Erkek eşyası bölümü nerede? / KU ËSHTË REPARTİ PËR VE SH JE?

Çorapları görebilir miyim? / A MUND T’İ SHOH ÇORAPET? 

Bu elbise bana uymuyor / NUK MË RRİN MİRË KY KOT SUM.

Bana uymazsa değiştirebilir miyim? / PO NUK MË NDEJTİ MİRË, A MUND TA NDËR ROJ? 

Bunu beğenmedim / NUK E PËLQEVA KËTË.

Bu hoşuma gitti / KËTË E PËLQEVA.

Bu ayakkabılar benim için çok küçük / KËTO KËPUCË JANË SHUMË TË VOGLA PË MUA.

Asansörle yukarı çıkabilir miyiz? / A MUND TË HİPİM LART ME ASHENSOR? 

Hangileri daha ucuz gösterebilir misiniz? / KU MUND TË GJ EJ STOF Sİ KY?

Bu olmaz / KJO NUK BËN.

Bu çok pahalı / KJO ËSHTË SHUMË E SHTRENJT.

Daha ucuz bir şey istiyorum / DUA NJË GJË MË TË LİRË.

Lütfen, onu paketleyin / JULUTE, PAETOJENİ ATË.

Kasa nerede? / KU ËSHTË KASA 

SAATÇİDE – TE ORËNDREQËSİ

Bir saat satın almak istiyorum / DUA TË BLEJ NJË ORË.

Bir kol saati satın almak istiyorum / DUA TË BLEJ NJË ORË DORE.

Ucuz duvar saatiniz var mı? / A KENİ ORË MURİ TË LİRË?

Saatim ileri gidiyor / ORA MË SHKON PËRPARA.

Saatim geri kalıyor / ORA MË MBETET PRAPA

Saatimi tamir ettirmek istiyorum / DUA TE NDREQ ORËN Tİ ME.

Saatim bozuk / ORËN E KAM TË PRİSHUR.

Onu tamir edebilir misiniz? / A Mund Ta Ndreqni Atë?

Ne zaman hazır olur? / KUR DO TË BEHET GATİ?

Fiyatı ne olacak? / A DO TË KUSHTOJË? 

FOTOĞRAFÇIDA – TE FOTOGRAFİ

Resim çektirmek istiyorum / DUA TË DAL NË FOTOGRAFİ.

Vesikalık fotoğraf çektirmek istiyorum / DUA TË DAL NË FO TO GRAFİ PËR DOKU MENTE.

Lütfen bir kaç poz çekiniz / JU LUTEM, MË FOTOGRAFONİ DİSA POZA.

Resimleri ne zaman alabilirim? / KUR MUND T’İ MARR FO TO GRAFİTË?

On iki tane istiyorum / DUA DYMBËDHJETË COPË FOTO GRAFİ.

İki kopya istiyorum / DUA DY KOPJE.

Bu filmi banyo ediniz lütfen / JU LUTEM, LAJENİ KËTË FLİM.

Filmi makineye koyar mısınız?/ A MUND TË, VENDOSNİ FİL MİN NË APARATİN FOTO GRAFİK? 

Bu resmi büyüttürmek istiyorum / DUA TA ZMADHHOJ KË TË FOTOGRAFİ.

Film satın almak istiyorum / DUA TË BLEJ NJË FİLM.

Bir flaş satın almak istiyorum / DUA TË BLEJ NJË SHKREP JE (FLESH. 

SAĞLIK – SHËNDETİ

Eczanede / NË FARMACİ.

Burada yakında eczane varmı? / A KA FARMACİ KËTU AF ËR

Bana bu reçeteyi yapar mısınız? / A MUND TA PËRGATİTNİ KËTË RECETË? 

Ne zaman biter? / KUR MBARON?

Bekleyebilir miyim? / A MUND TË PRES?   

Sonra gelirim? / PASTAJ, DO TË VİJ PËRSËRİ?

Bir öksürük ilacı istiyorum / Dua Një İlaç Për Kollë.

Soğuk algınlığım var bunun için bana bir şeyler verebilir misiniz? /  JAM İ FTOHUR. A MUNDMË JEPNİ DİÇKA PËR KËTË? 

Bu gece hangi eczane açıktır? / SONTE, CİLA FARMACİ ËSH T E HAPUR?

Bana iki litre balık yağı veriniz? / MË JEPNİ DY LİTRA VAJ PESHKU?

Bir diş fırçası istiyorum / DUA NJË FURÇË DHËMBËSH. 

Bu ilacı reçetesiz alabilir miyim? / A MUND TA BLEJ KËTË BAR PA RECETË?

Fiyatı nedir? / SA KUSHTON? 

Bana bir fatura kesiniz? / MË PRİSNİ NJË FATURË

DOKTORDA – TE MJEKU

Bir doktora gitmeliyim / DUTE TË SHKOJ TE NJË MJEK. 

Kendimi iyi hissetmiyorum / NUK E NDİEJ VETEN MİRË. 

Bana bir hekim tavsiye eder misiniz? / A MUND TË MË KËS HİL LONİ NË NJË MJEK TË MİRË?

Nerede oturuyorsunuz? / KU RRİNİ? 

Kendimi pek halsiz hissediyorum / E Ndiej Veten Të Pam Un Dur.

Bugün iyi değilim / S OT NUK JAM MİRË.

Doktor bey burada mı? / A ËSHTË KËTU ZOTËRİ MJEKU?

Çok bekleyecek miyim? / A DO TË PRES SHUMË? 

İçeride çok kimse var mı? / A KA SHUMË NJERËZ BRËN DA?

O kadar bekleyemem / S’MUND TË PRES AQ. 

En iyisi yarın geleyim / MË MİRË ËSHTË TË VİJ NESËR.

Muayene olmak istiyorum / DUA TË VİZİTOHEM.

Bir kaç gündür kendimi iyi hissetmiyorum / KA DİSA DİTË QË NUK E NDİEJ VETEN Mİ RË.

Üşüttüm / JAM FTOHUR.

Boğazım ağrıyor / MI DHEMB FYTİ.

Şuramda bir ağrım var / KAM NJË DHEMBJË KËTU.

İki kere kustum / VOLLA DY HERË.

Ateşim var / KAM ZJARR.

Midem bozuldu / MU ÇRREGULLUA STOMAKU.

Sırtım ağrıyor / MË DHENB SHPİNA.

Uyuyamıyor / NUK MUND TË FLEJ.

Öksürüyorum / KOLLİTEM.

Başım ağrıyor / ME DHEMB KOKA.

Bacağımı oynatamıyorum / NUK MUND TA LËVİZ KËVİZ KËMBËN.

Kolum kırıldı / MU THYE KRAHU.

İştahım yok / S’KAM OREKS.

Çok sık terliyorum / DJERSİTEM SHUMË SHPESH.

Neyim var doktor? / ÇFARË KAM DOKTOR?

İki gündür bir şey yemedim / KA DY DİTË QË S’KAM NGRË NË ASGJË.

Neler yiyebilirim? / ÇFARË MUND TË HA? 

Sigara içebilir miyim? / A MUND TË Pİ CİGARE?

Çok teşekkür ederim, doktor bey / SHUMË FALEMİNDERİT ZOTËRİ MJK.

Borcum ne kadar? / SA DUHET TË PAGUAJ

DİŞ KLİNİĞİNDE – NE KLİNİKËN DENTARE

Nerede iyi bir dişçi bulabilirim / KU MUND TË GJEJ NJË DEN TİST TË MİRË 

Dişim ağrıyor / MË DHEMB DHËMBİ.

Bu dişim ağrıyor / MË DHEMB KY DHËMB. 

Lütfen dişimi kontrol eder misiniz? / JU LUTEM, A MUND TË M’İ KONTROLLONİ DH ËM BËT?

Soğuk bir şey içince bu dişim ağrıyor / KUR Pİ DİÇKA TË FL OH TË MË DHEMB KY DHËMB. 

Çürük dişimi doldurmanızı istiyorum / DUA TË MA MBUSH Nİ DHËMBİN E RİSHUR. 

Bu dişte bir delik var / KY DHËMB KA NJË VRİMË.

Neyiniz var? / ÇFARË KENİ? 

Hangi dişiniz ağrıyor? / CİLİ DHËMB JU DHEMB?

Sağ üstte en sondaki yirmi yaş dişi? / DHËM BALLA E FUN DİT, LART NGA E DJATH TA?

Bu dişiniz bozuk? / KETE DHËMB E KENİ TË PRİSHUR? 

Şimdi ilaç koyar ve daha sonra doldururuz / MJEKOJMË DHE MË VONË E MBUSHİM.

Bu dişi çektirmem gerekiyor mu? / A DUHET TA HEQ KËTË DHËMB?

Bana bir köprü yapınız / ME VİNİ URË DHËMBËSH.

Dolgum düştü / MË RA MBUSHJA E DHËMBËVE.

Diş etlerim ağrıyor / MË DHEMBİN MİSHRAT E DHËMBË VE. 

Altın bir dişin fiyatı nedir? / SA KUSHTON NJË DHËMB FLORİ Rİ?

Bir daha ne zaman geleyim? / KUR TË VİJ EDHE NJË HE RË? 

YÜZME – NOTİMİ

Burada plaj var mı? / A KA PLAZH KËTU?

Burada nerede bir yüzme havuzu var? / KU KA PİSHİNË KË TU AFËR?

Nerede yüzebilirim? / KU MUND TË NOTOHET?

Burada yüzüle biler mi? / A NOTOHET KËTU?

Burada akıntı var mı? / A KA RRYMË KËTU?

Bu otelde plaj var mı? / A KA PLAZH TE KY HOTEL? 

Su sıcak mı? / A ËSHTË UJİ İ NGROHTË? 

Su derin mi? / A ËSHTË UJİ İ THELLË?

Nereden mayo satın alabilirim? / KU MUND TË BLEJ PALË RROBA BANJOJE?

Ne kadar açılabilirim? / SA LARG MUND TË SHKOJMË?

İmdat / NDİHMË

Örnek / PËR SHEMBULL

Çok güzel / SHUMË BUKUR

Başka / TJETËR

Devam edelim / VAZHDOJMË

Zarf / NDAJFOLJE

Cevap (yanıt) / PËRGJİGJE

Ön adı (sıfat) / MBİEMËR

Egzersizler / USHTRİME

Açım / KAM URİ

Susuzum / KAM ETJE

Sıcak hissediyorum / KAM VEPË

Üşüyorum / KAM FTOHTË

Özlüyorum / KAM MALL

Ateşim var / KAM TEMPERATURË

Uykum var / KAM GJUMË

Şüphelerim var / KAM DYSHİM

Umudum var / KAM SHPRESË

Korkuyorum / KAM FRİKË

Yetenekliyim / KAM TALENT

Geniş kültürüm var/ KAM KULTUR TË GJËRË

Hakkım var / KAM TË DREJTË

Konuşma özgürlüğüm var / KAM LİRİ FJALE

Tam özgürlüğüm var / KAM LİRİ TË PLOTË

İnancım var / KAM BESİM

Bugün / SOT

Kitap / LİBËR

Şehir / QYTET

Yazar / SHKRİMTAR

Köy / FSHAT

Sıfat (soyadı) / MBİEMER

Sanatçı / ARTIST

Erkek / DJALË

Ressam / PİKTOR

Yazıyorum / SHKRUAJ

Konuşuyorum / BİSEDOJ

Okuyorum / LEXOJ

Öğreniyorum / MËSO

SAYILAR – NUMRAT

Sayıları öğrenelim / MËSOHENİ TË NUMËROJMË.

0 – Sıfır – ZERO

1 – Bir – NJË.

2 – İki – DY.

3 – Üç – TRE.

4 – Dört – KATËR.

5 – Beş – PESË.

6 – Altı – GJASHTË.

7– Yedi – SHTATË.

8– Sekiz – TETË.

9– Dokuz – NËNTË.

10 – On – DHJETË.

11– On bir – NJËMBËDHJETË.

12 – On iki – DYMBËDHJETË.

13 – On üç– TREMBËDHJETË. Bu şekilde 20’ye kadar devam eder. 

20 – Yirmi  – NJËZET.

21– Yirmi bir – NJËZETENJË.

22 – Yirmi iki – NJËZETEDY.

23 – Yirmi üç – NJËZETETRE. Bu şekilde 30’a kadar devam eder.

30 – Otuz – TRİDHJETË

31 – Otuz bir – TRİDHJETË NJE

32 – Otuz iki – TRİDHJETË E DY

33 – Otuz üç – TRİDHJETË E TRE

40 – Kırk – DYZET veya KATËRDHJETË.

41 – Kırk bir – DYZETENJË veya KATËRDHJETEN JË.

42 – Kırk iki – DYZETEDY veya KATËRDHJETEDY.

43 – Kırk üç – DYZETETRE veya KATËRDHJETET RE.

50 – Elli – PESËDHJET.

51 – Elli bir – PESËDHJETENJË.

52 – Elli iki – PESËDHJETEDY.

53 – Elli üç – PESËDHJETETRE. Bu şekilde 60’a kadar devam eder.

60 – Atmış – GJASHTËDHJET.

61 – Atmış bir – GJASHTËDHJETENJË.

62 – Atmış iki – GJASHTËDHJETEDY.

63 – Atmış üç – GASHTËDHJETETRE. Bu şekilde 70’e kadar devam eder. 

70 – Yetmiş – SHTATËDHJET.

71 – Yetmiş bir – SHTATËDHJETENJË.

72 – Yetmiş iki – SHTATËDHJETEDY.

73 – Yetmiş üç – SHTATËDHJETETRE. Bu şekilde 80’e kadar devam eder. 

80 – Seksen – TETËDHJET.

81 – Seksen bir – TETËDHJETENJË.

82 – Seksen iki – TETËDHJETEDY.

83 – Seksen üç – TETËDHJETETRE. Bu şekilde 90’a kadar devam eder.

90 – Doksan – NËNTËDHJET.

91 – Doksan bir – NËNTËDHJETENJË.

92 – Doksan iki – NËNTËDHJETEDY.

93 – Doksan üç – NËNTËDHJETETRE. Bu şekilde 100’e kadar devam eder. 

100 – Yüz – NJËQİND.

200 – İki yüz – DYQİND.

300 – Üç yüz – TREQİND. Bu şekilde 1000’e kadar devam eder.

1000 – Bin – NJËMİJË.

2000 –İki bin – DYMİJË.

3000 – Üç bin – TREMİJË.

10.000  – On bin – DHJETËQİND.

100.000 – Yüz bin – NJËQİNDMİJË.

1. 000.000 – Bir milyon – NJË MİLİON

ZAMAN SORMA – PYETJET PËR KOHËN

Saat kaç? / SA ËSHTË ORA? 

Saat iki (dir) / ORA ËSHTË DY.

Saat üçe beş var / ORA ËSHTË TRE PA PESË.

Saat üçe çeyrek var / ORA ËSHTZ TRE PA NJË ÇEREK.

Saat iki buçuk / ORA ËSHTË DY E GİYSMË.

Saat on iki (gündüz) / ORA ËSHTË DYMBËDHJETË E DİT ËS.

Saat on iki (gece yarısı) / ORA ËSHTË DYMBZDHJETË MES NA TË

Dörtten beşe kadar evde yok kum / PREJ KATËR DERİ NË PESË NUK JAM NË SHTË Pİ.

Henüz çok erken / ENDE ËSHTË SHUMË HERËT.

Benim saatim ileri / ORA İME ËSHTË PAR

SORU ZAMİR VE ZARFLARI İLE KURULAN SORU CÜMLELERİ.

Siz nesiniz? / ÇFARË JENİ JU?

Nen gazeteciyim / UNË JAM GAZETAR.

Ben kimim? / KUSH JAM UNË?

Sen İsmail’sin / Kİ JE İSMAİL’İ.

O nerede? / KU ËSHTË Aİ?

O, evde / Aİ ËSHTË NË SHTËPİ.

Onlar nereden nereli? / NGA JANË ATO?

Onlar kosova’dan-kosovalı / ATO JANË NGA KOSOVA DEN-DAN)

Düğün ne zaman? / KUR ËSHTË DASMA?

Düğün yarın / DASMA ËSHTË NESËR.

Nasılsın? / Sİ JE?

İyiyim / JAM MİRË.

İyi değilim / NUK JAM MİRË. S’JAM MİRË.

Bahçe ne kadar büyük? / SA İ MADH ËSHTË KOPSHTİ?

Bahçe çok büyük / KOPSHTİ ËSHTË SHUMË İ MADH.

Niye bu sitedeyiz? / PSE JEMİ NË KËTË SİTE?

Çünkü biz Arnavut’uz / Z SEPSE NE JEMİ SHQİPTARË

BİRAZ GRAMER – PAK GRAMATİKË–KISALTMALAR /SHKURİMET 

Fiil / FOLJE

Şimdiki zaman / E TASHME

Birleşme / ZGJEDHİM

Cümle / FJALİ

İsim / EMËR

Belirsiz isim / EMËR İ PASHQUAR

Ayırtedici isim (belirli) / EMËR İ SHQUAR

Eril / MASHKULLORE

Dişil / FEMËROR  

Tekil / NJEJËS  

Çoğul / HUMËS  

Zamir / PËREMËR

Şahıs zamiri / PËREMËR VETOR

İşaret zamiri / PËREMËR DËFTO

NOKTALAMA İŞARETLER – SHENJAT E PİKËSİMET

Nokta / PİKË

Virgül / PRESJE

Nokta virgül / PİKËPRESJE

İki nokta / DY PİKA

Soru işareti / PİKËPYETJE

Parantez / KLLAPA

E HALİ – RASA DHANORE 

Bana / MUA,

Sana / TY, 

Ona / ATİJ,

Ona / ASAJ,

Bize / EVE,

Size / JUVE, 

Onlara / ATYRE,

İ HALİ – RASA KALLËZONE

Beni / MUA,

Seni / TY, 

Onları / ATO, 

Bizi / NE, 

Sizi / JU, 

Onları / ATO,

Onların / ATO,

DEN HALİ – RASA RRJEDHORE

Benden / PREJ MEJE

Senden / PREJ TEJE

Ondan / PREJ ATİJ

Ondan / PREJ ASAJ

Bizden / PREJ NESH

Sizden / PREJ JUSH

Onlardan / PREJ ATYRE

Onlardan / PREJ ATYR 

İŞARET ZAMİRLERİ – PËREMRA DËFTORË 

Bu, (şu) / KY

Bu, (şu) / KJO

Bunlar (şunlar) / KËTA

Bunlar (şunlar) / KËTO 

İYELİK ZAMİRLERİ – PËREMRAT PRONORË

Benim arkadaşım / SHOKU İM

Benim arkadaşım / SHOQJA İME

Benim arkadaşım / SHOQET E MİA

Senin arkadaşın / SHOKU YT 

Senin arkadaşın / SHOQJA JOTE

Onun arkadaşları / SHOKËT E TU

Onun arkadaşları / SHOQET C TUA

Onun arkadaşı / SHOKU İ TİJ

Onun arkadaşı / SHOQJA E TİJ

Onun arkadaşları / SHOQET E TİJA

Bizim arkadaşımız / SHOKU YNË

Bizim arkadaşımız / SHOQJA JONË

Sizin arkadaşının / SHOKU YNË

Sizin arkadaşlarınız / SHOKU TANË 

Onların arkadaşları / SHOQET İ TYRE

Onların arkadaşları / SHOQET E TYRE

İSİMLENDİRİLMİŞ İYELİK ZAMİRLERİ – PËREMRAT PRONORË TË  EMËRZUAR 

Benimki / İMİ

Benimkiler / TË MİTË  

Bizimkiler / TË MİAT

Bizimkiler / TË MİAT

Sizinki / TË TUTË

Sizinkiler / TË TUAT

Onlarınki / E SAJA

Onlarınkiler / TË TYRE

SORU ZAMİRLER – PËREMRA PYETËS

Kim? / KUSH?

Kaç? (ne kadar) / SA? 

Kaçıncı sırada? / İ SATİ?

Kaçıncı sıradalar? / TË SATËT?

Kim?(hangi?) / CİLİ?

Kimler? (hangileri / CİLËT? 

Kimin? / İ KUJT?

Kaçının? (ne kadarının?) / İ SAVE

FİİL ÇEKİMİ:

Sahip olmak / KAM

Benim var / KAM

Bizim var / NE KEMİ

Senin var / Tİ KE

Sizin var / JU KENİ

Onun var / Aİ. AJO KA

Onların var / ATA. ATO KAN

EMİR KİPİ - ŞİMDİKİ ZAMAN

Sahip ol / Kİ

Sahip olun / KİNİ

Olmak / JAM

Ben… im / JAM

Sen… sin / JE

Biz… değiliz / JEMİ

Siz-siniz / JENİ

Onlar… (dır) / JANË

Ben… değilim / (UNE)-NUK JAM

Sen… değilsin / (Tİ)-NUK JE

Siz… değilsiniz / ENİ

Onlar… değildirler / (ATO) NUK JANË 

Kim? / KUSH?

Kimi? / KË?

Kimin? / İ KUJT

Kimden? / PREJ KUJT?

Onlardan / PREJ ATYRE

Hangisi / CİLİ

Hangisi / CİLA

Hangisini / CİLËN

Hangisinin? / I CİLİT?

Hangisinde / ĞREJ CİLİT    

ŞİMDİKİ VE GENİŞ ZAMAN – KOHA E TASH ME

Şimdiki zaman öyküsü/ KOHA E PAKR YER

İdim / İSHA

İdi / İSHE

İdik / İHTE (İSH)

İdiniz / İSHİM

İdiler / İSHİN

İdim / QESHË

İdik / QEMË

İdiniz / QETË

İdiler / QENË

Vardı / KİSNA           

GELECEK ZAMAN – KOHA E ARDHME

Olacak  / DO TË KEM

Olacak / DO TË KESH

Olacak / DO TË KETË

Olacak / DO TË KEMİ

Olacak / DO TË KENİ

Olacak / DO TË KENË

Olacağım / DO TËJEM

Olacaksın / DO TË JESH

Olacak / DO TË JETË

Olacağız / DO TË JEMİ

Olacaksınız / DO TË JENİ

Olacaklar / DO TËJENË

Ol / Jİ

Olun / JİNİ

Çalışmak / PUNOJ

Çalışıyorum / PUNOJ

Çalışıyorum / PUNOJ

Çalışıyorsun / PUNON

Çalışıyor / PUNON

Çalışıyorsunuz / PUNONİ

Çalışıyor / PUNOJË

Çalışıyorum / PUNOVA

Çalışacağım / PO TË PUNOJ

Çalışacaklar / DO TË PUNOJNE

Çalışın/ PUNONİ

AŞAĞIDA YAZILAN HARFLER DIŞINDA GENELLİKLE TÜRKÇE HARFLERLE AYNI OKUNUR.

C c ts olarak, mace-matse (kedi).

Dh dh / İngilizce this kelimesindeki th sesi gibi ya da Arapça peltek z gibi dil ucunu diş ucuna değdirip d sesi çıkararak.

Ë ë / Türkçedeki ı sesine benzer genelde kelime sonlarında telaffuz edilmez ve kendinden önce gelen ünlü harf uzun okunur.

Gj gj / Türkçedeki c gibi ama daha çok cy ya da ci gibi bir ses verir gjuhë–cyu: h ciu: h (dil) (: uzatma işareti).

J/ Türkçedeki y sesi.

L l/ Türkçede ince ünlülerle (e i ö ü) kullanılan ya da lale alkol gibi kelimelerde bulunan l sesi.

ll ll/ Türkçede kalın ünlülerle (a ı o u), kullanılan l sesi kalın solak gibi nj nj/ny olarak.

Q q/ Türkçede ç sesi gibi yumuşak okunur.

Rr rr/ Daha sert güçlü bir r sesi.

Sh sh/ Türkçedeki ş sesi.

Th th/ İngilizce think kelimesindeki th sesi gibi ya da Arapça peltek s gibi dil ucunu diş ucuna değdirip t sesi çıkararak.

X x/ Dz olarak nxehtë-nıdze: ht (sıcak).

Xh xh/ Türkçedeki c sesi.

Y y/ Türkçedeki ü sesi.

Zh zh/ Türkçedeki j sesi

JAM FİİLİ – JAM OLMAK DEMEKTİR

Ben …. im / UNË JAM

Sen …. sin / Tİ JE

O …… dir / Aİ ËSHTË

O …… dir / AJO ËSHTË

Biz …. iz / NE JEMİ

Siz …. siniz / JU JENİ

Onlar .. dirler / ATA JANË

Onlar .. dirler / ATO JANË 

Jam fiili olmak demektir ve bir bakıma Türkçede ki, ek fiilin karşılığıdır. 

Kuralsız bir çekime sahiptir. 

Ve şimdi ki, zamanda ki, çekimi şöyledir: Unë jam Shqiptar ti je Shqiptar ai është Shqiptar. 

Ajo është Shqiptare. 

Ne jemi Shqiptarë ju jeni Shqiptarë ata janë Shqiptarë. ato janë Shqiptare. 

Cümlelerin ne ifade ettiğini açıklamaya gerek yok her halde Arnavutçada isimler için eril ve dişillik söz konusu olduğu için yukarıda ki cümlelerde Shqiptar isminde bazı değişiklikler olmuştur.

Shqiptar: Arnavut (eril ve tekil biçim)

Shqiptarë:  Arnavutlar (eril ve çoğul biçim) 

Shqiptare: Arnavut (dişil ve tekil biçim) 

Shqiptare: Arnavutlar (dişil ve çoğul biçim) 

Yukarıda ai ajo ata ve ato zamirleri için uygun biçimler kullanılmıştır.

Ama diğer zamirler için de bu durumlar söz konusudur.

Mesela: Unë jam Shqiptar (burada söyleyen kişi bir erkek)

Unë jam Shqiptarë (burada söyleyen kişi bir kadın) 

Ne jemi Shqiptarë (burada söyleyen bir grup erkek ya da kadın-erkek karışık bir grup) 

Ne jemi Shqiptarë (burada söyleyen bir grup kadın) 

Ju jeni Shqiptar burada resmi bir şekil de bir erkeğe hitap ediliyor.

Ju jeni Shqiptare (burada bir grup kadına ya da resmi biçimde tek bir kadına hitap ediliyor.

Yani konuşmanın akışına bağlı) soru cümlelerini daha önce anlatmıştım.  

Başa a getiriyor idik ve kişi zamiri fiilden sonra geliyordu ve bu a Türkçede kimi?

Soru ekine karşılıktı. 

Yukarıda kelimelerle soru cümlesi kuracağımız zaman başa a getirmiyoruz.

Aynen Türkçede olduğu gibi?

Nasıl ki, ne nerede gibi soru zamir veya zarflarını kullandığımızda’mi kullanmıyorsak 

ATASÖZÜ.

Acele yürüyen yolda kalır / AL QË NXİTON MBETET NË UDHË.

Acı soğan yemedim ki ağızım yansın / S’KAM NGRËNË HU DH RA QË TË MË VİJË ERA.

Ateş ve barutla oynama / ME ZJARRİN E BARUTİT S’BË HET SHAKA.

Aç kurt aslana saldırır / UJKU İ URİTUR SULMON LUA NİN.

Ağlamayan çocuğu meme vermezler / PO S’QAU FËMİJA NË NA S’İ JEP TË PİJË.

Akıl para ile satılmaz / MENDJA S’SHİTET ME PARA.

Akıl yaşta değil baştadır / MENDJA S’ËSHTË NË MOSHË PO NË KOKË.

Almazsın, satmazsın pazarda ne işin var? / AS SHET AS BLE, NË TREG Ç’PUNË KE? 

Altın pas tutmaz / ARİ S’NDRYSHKET.

Altının kıymeti azlığındandır / ARİ KA VLERË SE ËSHTË İ PAKËT.

Anasına bak kızını al; kenarına bak bezini al / VAJZËS SHİ Hİ NANËN, BEZES SHİHİ ANËN.

Arayan bulur, inleyen ölür / KUSH KËRKON GJEN, KUSH RËNKON VDES.

Attan düşene yorgan döşek, eşekten düşene kazma kürek / ATİJ QË BİE NGA KALİ JOR GAN E DYSHEK, ATİJ QË BİE NGA KALİ JORGAN E DYSHEK.

Akmazsa damlar / PO S’RRODHİ PİKON.

Alnın teriyle kazanmış / BALLİN LART, FAQE E BARDHË.

Arıkovanı gibi / SI ZGJUA BLETËSH.

Az konuş öz konuş / FOK PAK E FOL SAK.

Açgözlü / I PANGOPUR.

Bugünün işini yarına bırakma / PUNËN E SOTME MOS E LËR PËR NESËR.

Balık baştan kokar / PESHKU QELBET NGA KOKA.

Bal olan yerde sinekte olur / KU KA MJALTË KA MİZA.

Beygirin iyisi yolu kısaltır / KALİ İ MİRË SHURTON RRU GË.

Besle kargayı oysun gözünü / USEHKJE SORRËN TË TË NX JER RË SYTË.

Bilmediğin işe karışma / MOS U PËRZJE NË PUNËT QË S’İ Dİ.

Bin dost az, bir düşman çok / NJËMİJË SHOKË JANË, NJË ARMİK.

Bir deli bir kuyuya bir taş atmış da kırk akıllı çıkaramamış / NJË İ ÇMENDUR HEDH NJË GURË, DYET TË MENÇËM S’E NXJE RRİN DOT.

Bir lira verdim oyuna girdim, beş lira verdim kurtulamadım / JEP NJË LEK E HYN NË VALLE JEP NJËQİND E, NUK DEL DOT.

Boş çuval ayakta durmaz / THESİ BOSH S’QËNDRON DOT NË KËMBË.

Bıçak kemiğe dayandı / NDESHİ THİKA NË KOCKË.

Billur gibi / Sİ BİLUR.

Bin ölçüp bir biçmeli / NAT NJËMİJË HERË E PRİT NJË HERË.

Bir pire için yorgan yakar / DJEG JORGANİN PËR NJË PL ES HT.

Bugün bana, ise yarın sana / SOT MUA NESËR TY.

Bulanık suda balık avlamak / PESHKOJ NË UJË TË TURBU LLT.

Burnunu her deliğe sokar / FUT HUNDËT KUDO.

Can çıkmayınca huy çıkmaz / PA DALË SHPİRTİ NUK DEL VESİ.

Çıkmadık canda ümit vardır / SA ËSHTË FRYMA ËSHTË UZ DAJA.

Çok havlayan köpek ısırmaz / QENİ QË LEH S’TË HA.

Denize düşen yılana sarılır / I MBY TURİ KAPET PAS FİJES SË.

Dikenden gül biter, gülden diken / NGR GJEMBİ DEL TRËN DA FİLİ, NGA TRËN DAFİ Lİ GJEMBİ.

Dil kılıçtan keskindir / GJUHA ËSHTË MË E MPREHTË SE SHPATA.

Doğru söz yemin istemez / FJALA E VËRTETË S’DO BE.

Dost başa, düşman ayağa bakar / MİKU TË SHEH NË SY, ARMİ KU NË KËMBË.

Daldan dala konar / SHKON DEGË MË DEGË.

Dilimin ucunda / E KAM NË MAJË TË GJUHËS.

Detaylı / ME HOLLËSİ.

Derdi nedir? / KU E KA HALLİN?

En son gülen, en iyi güler / QESH MË MİRË KUSH QESH İ FUNDİT.

Eski dost düşman olmaz / MİKU İ VJETËR S’BËHET ARM İK.

Ekmeden biçilmez / PA MBJELLË, NUK KORRET.

Ekmeğini taştan çıkarır / E NXJERR BUKËN NGA GURİ.

Ezip suyunu iç / SHTYPE E PİJİ UJİN.

Gökte ararken yerde buldum / TË KËRKOVA NË QİELİ TË GJE TA TOKË.

Görünen köy kılavuz istemez / FSHATİ QË DUKET S’DO KAL LAUZ.

Geniş yürekli / ZEMËRGJERË.

Gölgesinden korka; / VURİ VESH!

Göz kulak ol! / I PANGOPUR!

Gözlerini dört açtı / I HAPİ SYTË KATËR.

Gün doğdu / İNDİ DRİTA.

Güzeli her kez sever / TË BUKURËN E DUAN TË GJİHË.

Kurt dumanlı havayı sever / UJKU DO MJEGULİ.

Kavak ağacı gibi büyümüş gitmiş / ËSHTË RRİTUR Sİ PLEP.

Kemiksiz et / MİSH PA KOCKA.

Korku dağları bekler / FRİKA RUAN MALET.

Kulağına küpe koy / E VURİ VATH NË VESH.

Kuş sütüyle besler / E USHQEN ME QUMËSHT ZOGU.

Limon gibi sarı / I VERDHË Sİ LİMON.

Izbandut gibi / Sİ ZDAP.

İkiyüzlü / ME DY FAQE.

İşin içinde iş var / KA PUNË PUNA.

Ha geldi ha, gelecek / POTHUAJSE ERDHİ.

Hem kel, hem fodul / EDHE QEROS EDHE FODULİO.

Hiçe sattı / E SHİTİ PËR ASGJË.

Hiçe sayar / S’E QUAN PËR ASGJË.

Mumya gibi sarı / I VERDHË Sİ MUMJE.

Muşmula suratlı / TURİ MUSHMOLLË.

Nalları dikti / I NGRİTİ PATKONJTË.

Ne çiçektir biliriz / E DİMË SE Ç’LULE ËSHTË.

Ne şiş yansın, ne kebap / MİSHİ TË PİQET E HELLİ TË MOS DİGJET.

Sahibi razı olur, tellal razı olmaz / I ZOTİ E JEP, TELLALLİ S’DO.

Söz anlamaz / S’MERR VESH NJË FJALË.

Söz gelişi / BİE FJALA.

Surat asmak / VAR TURİNJTË.

Suya götürür susuz getirir / TË ÇON NË ÇEZËM E TË KTH EN PA UJË.

Suyu çekilmiş değirmene döndü / U BË Sİ MULLİ PA UJË.

Sürüye katıldı / U TRAZUA ME TUFËN.

Süt kuzusu / QËNGJ QUMËSHTİ.

Şaşkın tavuğa döndü / U BË Sİ PULË E HUTUAR.

Tahtası noksan / XA DËRRASA MANGËT.

Taş yürekli / ZEMËRGURË.

Tatlı dil güler yüz / GJUHË ËMBËL, BUZA GAZ.

Tencere yuvarlandı kapağını buldu / U RROTUL LUA TENX HER JA E GJETİ KAPA KUN.

Tereyağından kıl çeker gibi / Sİ ME HEK QİMEN NGA GJA LPİ.

Ucunu kaçırdı / LA HUMBİ FİLLİN.

Umurumda değil / S’DUA T’İA Dİ.

Uzatma / MOS E BËJ TË GJATË.

Üstüne toz kondurmaz / S’LË TA PREKË KUSH.

Yeni gün, yeni nafaka / DİTË E RE, NAFAKË E RE.

Yaşadığı kardır / SA TË RROJË QAR E KA.

Yeni gelin gibi / Sİ NUSE E RE.

Yerin kulağı var / TOKA KA VESHË.

Yeryüzünde emsali yok / I PA SHOK NË FAQE TË DHEUT.

Yufka yürekli / ZEMËRBUTË.

Yüksekten atar / RREH LART.

Yüreği yanık / ZEMËRDJEGUR.

Yüz karası / FAQJA E ZEZË.

Yüzü kızardı / LU SKUQ FYTYRA.

Yüzü ak, yüzü pak / FAQEBARDHË.

Yüzsüz / S’KA FYTYRË.

Vardan, yoktan anlamaz / S’DO T’İA DİJË KA APO S’KA.

Varlıklı adam / NJERİ İ KAMUR.

Zamanı gelmiş / I KA ARDHUR KOHA.

Zırnık bile vermem / S’TË JAP ASNJË THËRRİME.

Zamanlı zamansız / KOHË PA KOHË

ARNAVUTLARIN KÖKENLERİ 

Arnavutlar Avrupanın en eski otokton halkı olan antik İlliryalıların ve pelasgların torunlarıdır. 

Avrupada binlerce yıldır varoldukları ve Arnavutların dedeleri olan illiryalılar denizci bir millettir.

Kendilerine özgü yaptıkları seri gemilerle Akdeniz ve Karadeniz’de deniz aşırı ticari faaliyetler yaptıklarıdır. 

Günümüzde genetik olarak Arnavutlara yakın ırk İtalyanların olduğu düşünülür. 

İtalyanın güneyinde özellikle Kalabriya ve Sicilyada her aile Arnavutlar ile akrabalık mevcuttur. 

8. Yüzyıldan sonra Yugoslavlar ile de karışım yaşamışlardır. 

Atina kenti esasen Arnavutların yaşadığı bir şehirdi. 

1. Dünya savaşından sonra Rumlar çoğunluğu sağladılar. 

Almanca Arbeit Arnavut kelimesi antik İlliryalılar arasında Arber isimli bir kabile bulunuyordu. 

Çalışma iş anlam olarak eski Arnavutça da ar/iş tarla ben yapan eden anlamındadır ve buna göre Arben iş yapan demektir.

Başlangıçta Arnavutların ataları olan antik İlliryalıların bir kabilesi olan Arben zamanla tüm Arnavutların ismi hâline gelmiş. 

Roma İmparatorluğunun İlirya eyaleti doğu adriyatik pek çok Roma Împaratorunun doğum yeridir. 

Romalılar Arben kelimesini Arvanit olarak kendi dillerine adapte ettiler. 

Türkler ise Arvanit kelimesini Arnavut olarak telaffuz ettiler bu telaffuz günümüze kadar ulaştı.

Doğu ve Batı dillerinde de Arnavut kelimesi genellikle Alban ve bunun türevleri şeklinde geçer.

Anavutluk Cumhuriyetinde Arnavutlar Arnavut kelimesini bilmezler kendilerine Shqiptar derler. 

Shqiptar Arnavutça da Kartalın oğlu anlamına gelir. 

Arnavut kelimesinin Arnavutların yoğun yaşadığı ülkelerin dillerine göre kullanımı şöyledir: 

Arnavutluk: Shqiptar; Kosova: Shqiptar; Makedonya: Albanac Šiptar/Shqiptar; Sırbistan Albanac/Šiptar; Bosna-Hersek: Albanac/Šiptar; Karadağ: Albanac Šiptar/Hırvatistan: Albanac /Šiptar; Yunanistan: Arvanit Arvanides; Türkiye: Arnavut; İtalya: Arberesh 

DİN

Arnavutlar Ortaçağda ki, isimleriyle Arbërórlar Roma İmpatorluğunun 4. Yüzyılda Hıristiyanlaşması ile birlikte Hıristiyanlığı kabul ettiler.

İlirya ve epiros bölgeleri en eski ahalisi olan Arnavutların toprakları 5. Yüzyılda kavimler göçleri nedeni ile Roma’nın yıkılması Doğu-Batı Roma olarak bölünüşü sonucun Güney Slavları Yugoslavların eline geçti.

1054 Yılında Doğu ve Batı Kiliseleri Ortodoks ve Katolik bölünüşünden sonra Doğu Romaya bağlı olan Arban onlar/ arvanitler çoğunlukla Ortodoks (Tosk-Güney Arnavutluk-epir) azınlıklar Katolik (Gega-Kuzey Arnavutluk) idiler. 

6. Yüzyıldan 14. Yüzyıla kadar Kosova ve Karadağda Sırplarla yan yana yaşamakta Slavlaşma ve Ortodokslaşma ileri düzeyde idi.

Ancak Arnavutlar Sırp hegemonyasına karşı ve İtalya ile olan bağları ve yakınlıkları sebebiyle Arnavutluk Katolik Kilisesine bağlılığı tercih ediyorlardı. 

15. Yüzyılda ki, Osmanlı fetihleri sonucu binlerce Arnavut İtalyaya kaçmak zorunda kaldı. 

Geri kalanlar başlangıçta görüntü olarakta olsa 500 Yıllık Osmanlı hâkimiyeti neticesinde Müslüman olup Doğu hâkimiyetine girdiler.

Sosyalist Enver hoca yönetiminden önce hemen çoğunluğu Müslüman olan Arnavutlukta rejimden sonra Hıristiyanlığa geçişler olmuştur. 

Arnavutlukta 1912’de kuruluşundan itibaren dinî tasnif yapılmamaktadır. 

Kosova, Makedonya ve Türkiye’de ki, Arnavutların tamamına yakını Müslümandır, Hıristiyanlar azınlıktadır.

ARNAVUT KÜLTÜRÜ

14. Ve 15. Yüzyıllarda coğrafi yakınlıkları sebebiyle İtalya’da rönesans çok yaklaşan Arnavutlar mukavemet göstermeleri. 

16. Yüzyılda Osmanlı hâkimiyetine girdiler ve şarki Doğu tarzı ata erkil ve tutucu bir yaşama geçmek zorunda kaldılar. 

Arnavut kültüründe kıdem ve saygı esastır bu nedenle yaşlılara büyük bir saygı vardır. 

Sülalede ki, ya da ailede ki, en yaşlı insan reis olarak kabul edilir ve sözlerinden dışarı çıkılmaz.

Doğum evlenme gibi önemli günlerde yapılan törenlerde sıkı disiplin seremoni uygulanır. 

Avrupada 2 Milyondan fazla Arnavut bulunmaktadır.

Arnavutların Avrupada bulunduğu ülkeler? Arnavutluk, Kosova, Karadağ, Makedonya, Yunanistan, Bosna-Hersek, Hırvatistan, Sırbistan, Slovenya, Romanya, Birleşik Krallık, Almanya, İsviçre, İsveç, Avusturya, Fransa.

Türkiye’de kaç Arnavut olduğu konusuda kesin bilgi yoktur. 

Nüfus müdürlüklerinde etnik kimlik kaydı yapılmadığından dolayı gayri resmi olarak bu sayının 200. 000 - 1. 000. 000 arasında olduğu tahmin edilmektedir. 

Ancak bu göreceli rakam içinde kimliğini koruyanların sayısı düşüktür. 

Bu nüfusun ne kadarı Arnavut kimliğini benimsediği belirsizdir. 

1965 Sayımına göre Türkiye’de ki, Arnavutların sayısını 65.000 olarak belirtmektedir. 

Arnavutların çeşitli tarihlerde Türkiye’ye büyük göçleri olmuştur.

Bunlar genelde Balkanlarda ki, karışıklıklar zamanında 1877- 78 yılında meydana gelen Osmanlı-Rus savaşında ya da daha önceden göçler olduğu bildirilmekteyse de buna dair her hangi bir tarihî kaynak bulunmamaktadır.

Bilinen en büyük göçün 1912 Yılı dolaylarında Balkan savaşlarından sonra olduğu tarihî kaynaklarda belirtilmektedir.

Osmanlı İmparatorluğunun bu savaşta yenilmesinden sonra Sırpların kontrolüne geçen Kosovadan büyük  bir göç yaşanmıştır.  

Ancak bu göç içinde Arnavut nüfusun yanında Kosovalı Türk nüfuzda büyük bir oran tutmaktadır.  

Daha sonra ki, ikinci büyük göç 1924 Yılında Türkiye, Yunanistan nüfus mübadelesi kapsamın da Türkiyeye Güney Epirden ve Ege Makedonya’sınan gönderilen Arnavutlardan oluşmaktadır.

Balkanlarda ki, karışıklıklar ve Yugoslavyanın özellikle Müslüman topluluklara uyguladığı baskılar devam ettiği için 2. Dünya savaşı sonrası Yugoslavya’dan bu günkü Kosova ve Kuzey Batı Makedonya göçler devam etmiştir.

1945’ten günümüze kadar hâlâ artan ve azalan oranlarda göçler yaşanmaktadır. 

Mısırda Kavalalı Mehmet Alipaşanın iktidarı döneminden kalma Arnavutlar da vardır. 

Türkiye’de ki, Arnavutların çok büyük bir kısmı Sünni mezhebin’den.

Çok az bir kısmıda Bektaşi inancına sahiptir. 

ARNAVUTLARIN GÖÇLERİNİN SEBEPLERİ

İlk büyük göç Osmanlının Balkanlara hâkim olmasıyla Hıristiyan Arnavutların İtalya’da ki, adıyla Arbereşlerin İtalya’ya ve Ukrayna’ya yapılan göçleridir. 

Bu göçlerin sebebi Müslüman bir devletin hâkimiyeti altında yaşamak istememelerinden kaynaklanmaktadır.  

Daha sonra ki, göçlerin esas sebebi Balkan savaşlarında Osmanlı İmparatorluğunun Balkanlardan çekilmesi Müslüman toplulukların savunmasız kalmasıyla?

Sırpların Bulgarların Yunanların daha fazla toprak kazanmak için Arnavutların tarihî sınırları içinde kabul ettikleri yoğun yaşadıkları yerler olan Kosova Makedonya Karadağ ve Çamerya Yanya bölgelerini ele geçirmeleri ve buralarda yaşayan halkın zor kullanarak şiddet zulümle ve baskıyla yerlerinden zorla göç ettirilmeleri sonucunda olmuştur.

Özellikle Balkan harbinden sonra Arnavutların yoğun yaşadığı yer olan Toplica şehrinde Sırplar tarafından bir şehir etnik temizlik yapılarak bugün bir tek Arnavut yaşamamaktadır. 

Bu soykırımda ölenlerin kişilerin sayısını 5 Milyonu aştığı iddia edilmektedir. 

Daha sonra ki, ikinci büyük soykırım 1945’te Yunanlar tarafından Çameryada uygulanmıştır. 

Tarihin yakın dönemlerinde de Bosna-Hersek ve Kosovada tekrar bu soy kırım hareketleri gerek Arnavutlara gerekse diğer Müslüman topluluklara uygulanmıştır.

Son olarak 1945 Yılında Yugoslavya devletinin Makedonyada Arnavutların nüfusunun Makedonlardan fazla olmasının engellemek için bilinçli bir göç politikası oluşturmuştur.

ARNAVUT DİLİ

Arnavutça Hint-Avrupa dil ailesinden Avrupa koluna mensuptur.

Arnavutçanın köken olarak antik pelasg dilinden geldiği antik eski Yunancanın günümüz Rumcasına değil.

Arnavutçaya daha yakın olduğu Latincenin Arnavutçadan türediği etrüskçenin Arnavutça’nın Toska aksanı ile ilgili olduğu yönünde ki, hipotez teori ve görüşler dil bilimciler arasında yaygındır.  

Osmanlı İmparator luğu döneminde Osmanlı Türkçesi kanalı ile Türkçe, Arapça Farsça, pek çok kelime Arnavutçaya yerleşmiştir.  

Ancak Arnavutlukta Enver hoca döneminde öz Arnavutça politikası doğrultusunda söz konusu yabancı kelimelerin bir bölümü Arnavutçadan çıkarılmıştır.

Arnavutça Toska şivesi ve Gega şivesi olmak üzere iki büyük şiveye ayrılır. 

(Gega) ve (Tosk) Yani Kuzey ve Güney olmak üzere iki büyük etnik gruba ayrılırlar. 

Bu farklılık tamamen coğrafi farklılığın en büyük yansıması Arnavutça üzerine olmuştur. 

Arnavutçada bu ayrım dolayısı ile iki farklı diyalektiğe bu diyalektiklerde kendi araların da ayrı kollara ayrılır.

Arnavutça Shqip Arnavutça (Gjuha Shqipe Gûha Kîpe veya Cuha Çipe) Arnavutların konuştuğu dil Hint-Avrupa dil ailesi içinde özgün bir dildir. 

Romanın 5. Yüzyılda Gotlarca yıkılması sonrasında ki, İllirya bölgesinde ki, Slav işgali sonucu Slav dilleri ile yakınlaşan Arnavutça’ya 1000 Yıldan fazla Doğu Roma yönetimi sonucu Yunanca ve ayrıca 432 Yıl süren Osmanlı yönetimi sonucu Türkçe ve Arapça kelimelerde girmiştir.

Ancak en çok etkilendiği dil ortaçağ boyunca yönetiminde bulunduğu Venedik sebebiyle latincedir.

Günümüz modern Arnavutçasın da latince kökenli sözcüklerin sayısı giderek artmaktadır.

Modern Arnavutça ulusal Arnavut eğitim politikası gereğince Osmanlı döneminde Türkçe ve Arapça’dan geçen sözcüklerden neredeyse tamamen arındırılmıştır. 

Kaynakça:

1. arnavutça-1.l.radovıcka-z.karapıcı-a. toma. gjuha shqıpe. 1. shtëpıa botuese e lıbrıt shkollor. tıranë 1975.

2. gjuhë shqıpe rër klasën vı të arsimit fıllor. asllan hamiti-ısmail hamiti. 07.11. 2011 

3. bashkëbısedues me fjalor. turqısht-shqıp. doç. dr. rian dişçi değişim yay. istanbul 1995.  

4. arnavutça konuşma kılavuzu. hazırlıyan: prof. dr. rian  dişçi. f. ö. e. k. ve y.d. sve tic ltd. şti. ocak 2010. istanbul-türkiye.

5. arnavutça vikipedi tr. wiki pedia. org/ wiki/

6. hysen (hüseyin) vocı. fjalor-shqıp-turqısht. ınfotues. tiranë. 2003.  

7. 50 languages türkçe-arnavutça.  

8. http://www.arnavut.com/  

9. arnavutça öğreniyorum. şevket balla. 2016 izmir.

Not: Yapılan yanlışlıklardan dolayı özür diliyorum.

(Her ne kadar sürç-i lisan eyledikse affola)

İsmail Özomay.

Esenler Rumeliler kültür ve dayanışma derneği üye no: 1560

Bayrampaşa / İSTANBUL.

 

 

 




 

 




 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder